Faszyzm w Niemczech - geneza, charakterystyka ruchu politycznego

Faszyzm w Niemczech miał nieco inną postać niż faszyzm włoski. Niemiecki faszyzm zwany nazizmem lub też narodowym socjalizmem, pojawił się w latach 20-tych XX w.
Genezy nazizmu należy szukać jednak dużo wcześniej, wielu badaczy uważa, że źródłem niemieckiego faszyzmu jest nacjonalizm niemiecki tzw. volkizm, który ujawnił się pod koniec XIX w. po zjednoczeniu Niemiec.

Volkizm był ideą rasistowską, która uważała Niemców za najlepszy naród. Oparty na filozofii Hegla i Fichtego stworzył sobie spójną doktrynę i zasady. Na idee nacjonalistyczne wśród Niemców ogromny wpływ miały prace eugeników, którzy dostarczali naukowych dowodów na rzekomą wyższość rasy germańskiej nad innymi. Głównymi teoretykami rasizmu byli Houston Stewart Chamberlain, Arthur Gobineau i Lapouge.

Volkizm podkreślał również powrót do mitologii nordyckiej, do wierzeń starych Germanów. Głównym wrogiem niemieckiej idei nacjonalistycznej byli Żydzi, których postrzegano jako największych wichrzycieli i oszustów. Nastroje niemieckie trafiły na podatny grunt po przegranej I wojnie światowej, upokarzającym Traktacie Wersalskim, który był solidnym policzkiem dla Niemców.

Nastroje społeczne wykorzystał Adolf Hitler, który rozpoczął budowę swojej partii. Najpierw jako barowy krzykacz, rozpoczął agitację sojuszników do swojego ruchu. W 1923 r. naziści pod wodzą Hitlera próbowali dokonać puczu i przejąć władzę. Słynny pucz monachijski zakończył się fiaskiem, Hitler i jego towarzysze trafili do więzienia. W więzieniu Hitler napisał książkę – Mein Kampf (Moja walka) – która zawierała historię jego życia oraz przedstawiała podstawowe zasady idei nazistowskiej.

Narodowy socjalizm bo tak zwany był ruch nazistowski, rosnął w siłę, podobnie jak we Włoszech. Zyskał sobie poparcie wszystkich warstw społecznych, które obawiały się komunizmu. Wówczas w Europie obserwowano wzrost wpływu komunizmu. Komunizm zbierał krwawe żniwa w Rosji i godził w interesy prywatnych przedsiębiorców, stąd też szala przechylała się na korzyść faszyzmu a w Niemczech.

W 1933 r. Hitler został kanclerzem Niemiec. Uzyskał poparcie wielu warstw społecznych i w demokratycznych wyborach zdobył władzę. Partia Hitlera NSDAP rosła w siłę, uzyskała polityczny monopol i nieograniczoną władzę. Hitler rozpoczął swoje rządy, najpierw rozprawił się z przeciwnikami politycznymi – komunistami, socjalistami, a później zaatakował mniejszości narodowe – Żydów, Cyganów i obcokrajowców. W 1933 r. powstały pierwsze obozy koncentracyjne, m.in. w Dachau.

Po śmierci prezydenta Hindenburga, Hitler przejął władzę i został dyktatorem, nic już nie stało na drodze nazistom do realizacji swojej polityki. Wprowadzono rasistowskie ustawy, wbrew Traktatowi Wersalskiemu rozpoczęto budowę nowej armii. Zawarto układ z Japonią i Włochami tzw. pakt stalowy. W konsekwencji w 1939 r. Hitler wypowiedział Polsce wojnę, co z kolei zapoczątkowało II wojnę światową, która trwała do 1945 r. i pochłonęła miliony ofiar po stronach wszystkich uczestniczących w niej krajów.

Reasumując faszyzm niemiecki, zwany nazizmem, był o wiele bardziej brutalny i bezwzględny niż jego włoski odpowiednik. Rasistowskie ustawy doprowadziły do ludobójstwa i zagłady wielu milionów ludzi pochodzenia żydowskiego i słowiańskiego.