Partykularyzm w Polsce - charakterystyka, opracowanie tematu

Partykularyzm to postawa, zgodnie z którą państwa, społeczeństwa lub partia polityczna dąży do osiągnięcia profitów skupionych dla konkretnej grupy. Polega to na zastosowaniu wąskiego pojmowania interesów, których spełnienie staje się nadrzędne w stosunku do reszty ogółu. Interesy ogółu nie zostaną zaspokojone, gdyż pierwszeństwo mają potrzeby lokalne lub prywatne. 

Partykularyzm swoje korzenie ma w systemie feudalnym. Na ziemiach polskich wraz z powstaniem systemu feudalnego w średniowieczu można zaobserwować rozwój tego zjawiska. Wówczas aparat państwowy nie był wystarczająco rozwinięty, co poskutkowało brakiem unifikacji prawa. Władca nie był w stanie egzekwować przepisów prawnych. Funkcjonował partykularyzm personalny, który polegał na stosowaniu odmiennych przepisów prawnych wobec konkretnych stanów w stosunku do innych. 

Można zauważyć proces wykształcania się poszczególnych stanów, takich jak szlachecki (w tym przypadku stosowano prawo lenne i ziemskie), stan mieszczański (każde miasto posiadało autonomiczny system prawny), duchowieństwo (prawo kościelne oraz kanoniczne), stan chłopski (ustawodawcą w tym przypadku był właściciel dworu i to on określał prawo). Niejednokrotnie wielość obowiązujących zasad prawnych prowadziła do konfliktów.

W celu ograniczenia partykularyzmu prawa prowadzone były spisy prawa, które pomagały sędziom przy wydawaniu wyroków. Dążono nieustannie do uniwersalizacji prawa w państwie i jego unifikacji. Faktem jest, iż na ziemiach polskich przez bardzo długi okres stanowość prawa była niezmienna i żadne inicjatywy zunifikowania praw lokalnych nie dawały widocznych efektów. Przyczyna tego leży w dbaniu o własne interesy, bez szerszego spojrzenia na problemy społeczeństwa czy państwa. Partykularyzm niestety jest naczelną metodą prawodawstwa polskiego, pomimo procesu zwalczania go nadal funkcjonuje w naszej polityce. Każdy samorząd, rząd czy też dowolna partia polityczna ślepo dąży do uzyskania jak najbardziej lukratywnych korzyści, bez względu na dobro ogółu.