Oligarchia i tyrania - porównanie (podobieństwa, różnice)

Oligarchia to system sprawowania władzy opierający się na założeniu, iż grupa ją sprawująca jest wąska i mało liczebna. Do grupy takiej mogą należeć członkowie wyróżniający się pod względem cenzusu majątkowego czy też urodzenia. Ta forma rządów była bardzo popularna w starożytnej Grecji i Rzymie, a także w okresie sprawowania władzy przez Cromwella w Anglii w XVII wieku. Oligarchia jako ustrój państwowy poddana została krytyce przez wybitnego filozofa greckiego, Arystotelesa. Uważał on ją bowiem za system zdegenerowany. Oligarchia nie jest formą demokracji, zbliżona jest w swych założeniach do dyktatury.

Tyrania to ustrój, opierający się na sprawowaniu władzy w państwie przez jedną osobę, w rękach której skupiona jest ona w stopniu całkowitym. Wywodzi się on ze starożytności, występował bowiem już w greckich polis Wynikał on ze sprawnego przeprowadzenia zamachu stanu, który miał na celu przejęcie władzy. W ówczesnym okresie tyrania była formą sprawowania władzy o charakterze przejściowym, wystąpiła pomiędzy wprowadzeniem władzy opartej na zasadach oligarchii a demokracją.

Potencjalny tyran zazwyczaj wywodził się z arystokratycznej grupy społecznej, zyskiwał poparcie ludności, jednak w swoich działaniach nawet w najmniejszym stopniu nie skupiał się na zapewnianiu społeczeństwu godziwych warunków życiowych czy też zaspokajaniu jego potrzeb. Tyrania jako forma ustrojowa w znacznej mierze polega na sprawowaniu rządów przez jednostkę w sposób arbitralny. Tyran jest zazwyczaj osobą uznawaną powszechnie za jednostkę skłonną do przemocy. Jego władza jest nieograniczona, co wynika z przepisów prawa w danym państwie bądź też z nagminnego ich łamania.

Początkowo samo słowo „tyran” nie nosiło cech pejoratywnych. Jednakże w języku współczesnym jest ono tożsame z walką o demokrację, czyli ustrój najpopularniejszy obecnie oraz najczęściej stosowany.

Zarówno tyrania, jak i oligarchia były ustrojami skażonymi dążeniami jednostki lub wąskiej grupy społecznej do utrzymania władzy w celu osiągnięcia korzyści materialnych.