Parlament - parlament jednoizbowy - definicja, opis, przykłady państw

Parlament jest jednym z organów władzy ustawodawczej. Jego nazwa pochodzi najprawdopodobniej od francuskiego słowa „parler” oznaczającego – „mówić”. Można więc wywnioskować, iż parlament już od początku swoje istnienia miał spełniać demokratyczne założenia o porozumiewaniu się w celu osiągnięcia kompromisów i wspólnym dochodzeniu do określonych celów.

Parlament jednoizbowy występuje najczęściej w niewielkich państwach unitarnych, w których z przyczyn praktycznych bądź tradycyjnych nie ma potrzeby tworzenia izby drugiej. Niekiedy to rozwiązanie jest krytykowane i uznawane za nieefektywne, gdyż w tym wypadku nie ma izby wyższej, która mogłaby kontrolować pracę niższej. Państwa, w których taki element funkcjonuje, to na przykład:

Szwecja - Riksdag
Dania - Folketing
Finlandia - Edusunta
Islandia - Althing
Litwa - Seimas
Łotwa - Saeimas
Estonia - Riigikog
Słowacja - Rada Narodowa
Węgry - Zgromadzenie Krajowe
Portugalia - Zgromadzenie Republiki
Nowa Zelandia - Izba Reprezentantów

Jakiś czas temu w Polsce zrobiło się głośno o senacie. Powstał projekt zniesienia go, w którym argumentowało się, że jest on zbędny, gdyż obowiązki senatorów mogliby przejąć posłowie, a utrzymanie izby wyższej to niepotrzebnie wyrzucane pieniądze. Jednak projekt ten nie przeszedł, na co miała wpływ tradycja polska, według której funkcjonuje on w tym kraju już od wielu wieków.

Było również wiele inicjatyw, aby zmienić jego skład. Senat nie miał być wybierany w wyborach bezpośrednich, ale składać się z najwyższych dostojników państwowych, niepełniących już swoich funkcji, czyli były premierów i prezydentów. Innym pomysłem było, aby druga izba składała się z  przedstawicieli władz lokalnych. Jednak do chwili obecnej nic się nie zmieniło i w najbliższym czasie raczej nie ma na to szans.