Rewolucja amerykańska - skutki, przyczyny, znaczenie

Ameryka Północna była kolonizowana przez Europejczyków od drugiej połowy XVI w. – zamieszkiwali ją osadnicy z rozmaitych krajów Europy, często uchodźcy religijni. Poszczególne kolonie były lojalne względem swoich metropolii aż do drugiej połowy XVIII w. – rozgorzał wtedy konflikt między trzynastoma koloniami angielskimi a Królestwem Wielkiej Brytanii. Konflikt ten doprowadził do ustanowienia niepodległego państwa – Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej.

Przyczyny rewolucji amerykańskiej tkwią w europejskich stosunkach Anglii – ze względu na brak pieniędzy spowodowany kosztowną wojną siedmioletnią (1756–1763), Anglia wprowadziła w swoich koloniach tzw. podatek stemplowy obejmujący wszystkie druki. Wywołało to oburzenie mieszkańców kolonii, którzy zażądali reprezentacji w parlamencie brytyjskim. Zapowiedzieli, że będą przestrzegać prawa tylko, jeśli sami je uchwalą.

Wycofanie się króla Jerzego III z pomysłu opodatkowania druków w koloniach oznaczało chwilowe wyciszenie konfliktu, lecz wybuchł on na nowo w 1773 r. jako wydarzenie zwane herbatką bostońską. Był to protest kolonistów przeciwko podwyżkom ceł oraz przeciwko monopolowi handlowemu metropolii. Bezpośrednią  przyczyną wojny między koloniami a metropolią była jednak rezolucja Kongresu w Filadelfii (1774 r.) stwierdzająca, że decyzje o własnych sprawach podejmować może tylko reprezentacja kolonii. 

Mimo pewnych prób załagodzenia konfliktu podejmowanych przez Anglików, doszło do pierwszej bitwy, która miała miejsce pod Lexington 19 kwietnia 1775 r. Kongres kolonii w 1776 r. uchwalił Deklarację Niepodległości Stanów Zjednoczonych. W 1777 r. rozegrała się bitwa pod Saratogą, po przegraniu której, Anglicy zastosowali blokadę morską kolonii, wtedy jednak kolonistów wsparli Francuzi, i to właśnie bitwa wojsk amerykańsko-francuskich z angielskimi pod Yorktown w 1781 r. zadecydowała o powodzeniu rewolucji amerykańskiej i uzyskaniu przez kolonie niepodległości. Należy zaznaczyć, że ważnymi postaciami dla rewolucji amerykańskiej byli m.in. George Washington i Thomas Jefferson.

Rewolucja amerykańska zakończyła się traktatem pokojowym podpisanym w Paryżu w 1783 r. Jej  rezultatem było uzyskanie niepodległości Stanów Zjednoczonych – powstanie nowego państwa, które w opozycji do monarchicznej metropolii rozwijało system demokratyczny, opierający się na oświeceniowych ideach wolności i równości. Rozpoczęła się era państwa, które odegrało, i odgrywa ją także współcześnie, bardzo ważną rolę na arenie międzynarodowej. Ponadto, rewolucja amerykańska pokazywała, że imperia kolonialne nie są trwałe i prędzej czy później może dojść do ich rozpadu.