Wojna domowa w Nigerii (1966-1970) - przyczyny, przebieg, skutki

Do 1960 roku Nigeria była kolonią brytyjską, od początku uzyskania niepodległości kraj nękały walki wewnętrzne. Charakterystyczne dla tego państwa utarczki między znacznie różniącymi się plemionami wzmogły się po 1960 roku. 

Na podziały etniczne dodatkowo nakładały się różnice religijne – północne regiony zdominowane były przez plemiona islamskie, z których najsilniejsze było Hausa, południe i wschód to strefy wpływów animistów oraz chrześcijan. Spośród pozostałych grup etnicznych należy wspomnieć także o Igbo (wschodnie obszary Nigerii) oraz Joruba (na zachodzie). Początkowo starano się załagodzić stosunki w kraju poprzez rozdzielenie najważniejszych funkcji w kraju pomiędzy przedstawicielami dwu największych plemion – tak więc stanowisko prezydenta otrzymał Nnamadi Azikive (Igbo), a premiera Abukabar Bulewa (Hausa). 

Podjęte kroki nie zdołały jednak zapobiec wybuchowi wojny domowej. Sytuację zaostrzyły zastrzeżenia co do legalności wyborów parlamentarnych. 15 stycznia 1966 roku miał miejsce pucz wojskowy, który doprowadził do przejęcia władzy przez gen. Johnsona Ironisi z plemienia Igbo. To nie zakończyło roszad personalnych, bowiem pół roku później dochodzi do kolejnego zamachu stanu, a kierownikiem państwa zostaje gen. Jakubu Gowon z plemienia Hausa. Jednocześnie rozpoczęły się rozruchy na północy, podczas których doszło prześladowania członków Igbo. Przywódcy plemienia coraz głośniej domagali się autonomii, nie godzili się również na proponowane zmiany w konstytucji. 

Secesyjne dążenia Igbo uwieńczone zostały ostatecznie odłączeniem się wschodniej części Nigerii. Dotychczasowy wojskowy gubernator regionu, podpułkownik Emeka Ojukwu, 29 maja 1967 roku ogłosił niepodległość wschodniej części Nigerii, która od tej pory przyjęła nazwę Republiki Biafry. Rząd federacji postanowił zbrojnie podporządkować secesjonistów. Regularne walki trwały przez kolejne dwa i pół roku i przyniosły setki tysięcy ofiar. Poparcia obu stronom udzieliły również kraje zagraniczne – Wielka Brytania i ZSRR wspierały stronę rządową, natomiast część państw afrykańskich i Francja, Biafrę. Siły nowo powstałej republiki nie były jednak na tyle wystarczające, by pokonać wojska federalne – Biafra ostatecznie została pokonana. 12 stycznia 1970 roku podpisano porozumienie pokojowe, tym samym zakończyła się wojna domowa.