Alcide de Gaspari - biografia, życiorys

Alcide De Gasperi (ur. 3 kwietnia 1881 w Piave Tesino, zm. 19 sierpnia 1954 w Sella de Valsugana) - włoski dziennikarz, publicysta, polityk chrześcijańskiej demokracji, jeden z Ojców zjednoczonej Europy.

Urodzony jako poddany austriacki, we Włoszech Habsburgów, studiował w Wiedniu, filozofie i literaturę. Po uzyskaniu doktoratu w roku 1905, założył Katolicki Akademicki Związek Młodzieży Włoskiej, a następnie współpracował z kilkoma pismami i był posłem parlamentu austriackiego w Insbrucku. Po zakończeniu I wojny światowej wydawał dziennik „Il Nuowvo Trentino” i związany był z chrześcijańsko-demokratyczną Włoska Partią Ludową, z ramienia której, w 1921 r. zasiadł w parlamencie włoskim.

Był głęboko wierzącym katolikiem i jawnie bronił swoich przekonań. „Bądźcie najpierw katolikami, a potem Włochami!” - mówił. Jego początkowo ugodowe stanowisko wobec rodzącego się faszyzmu, zmieniło się radykalnie wraz z zamordowaniem socjalistycznego posła G. Mateottiego. Wkrótce, swój sprzeciw zademonstrował podczas tzw. Aventino, bojkotu prac parlamentarnych przez posłów centrum i lewicy, którzy na znak protestu opuścili salę obrad. Za antyfaszyzm spotkały go represje: w 1926 r. zakazano mu redagowania dziennika i na krótko aresztowano; w 1927 r. aresztowano zaś ponownie i skazano na 2,5 roku więzienia. „Nie mogę się zgodzić z samą ideą państwa faszystowskiego. Istnieją bowiem prawa naturalne, których państwu nie wolno deptać” - mówił przed trybunałem. Za wstawiennictwem bpa Trydentu, na mocy układu laterańskiego z 1929 r., po 16 miesiącach, De Gasperi został zwolniony i poddany nadzorowi policyjnemu. Wówczas, papież Pius XI zatrudnił go jako pracownika Biblioteki Watykańskiej.

W latach II wojny światowej, De Gasperi był działaczem ruchu oporu, organizując nielegalne spotkania działaczy chadecji i w 1943 r. wspólnie założyli Komitet Centralny Chrześcijańskiej Demokracji (De Gasperi był jej przewodniczącym). Rok później objął tekęministra spraw zagranicznych w koalicyjnym Rządzie Tymczasowym, a po wyzwoleniu Włoch - pierwszym premierem. Przy usuwaniu struktur faszystowskich i komunistycznych z włoskiej administracji, kierował się chrześcijańskim przebaczeniem i nie dopuścił do antyfaszystowskiej czystki w kraju. 

Jako premier, reprezentował państwo na konferencji pokojowej w Paryżu w 1946 r, a następnie zawarł traktat pokojowy z aliantami. Jako człowiek myślący po europejsku, 1947 r. stworzył nowy koalicyjny rząd (chadecja, republikanie i antykomunistyczni socjaldemokraci) i wprowadził Włochy do NATO (1951) oraz Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali. 

W 1949 r., wraz z Konradem Adenauerem i Robertem Schumanem, stał się współzałożycielem Rady Europy. Jako zwolennik zacieśniania także współpracy obronnej, opowiadał się za Europejską Wspólnotą Obronną i powołaniem wspólnych sił zbrojnych.

Lata 1945-1953 nazywa się we Włoszech „erą De Gasperiego”. Udało mu się doprowadzić do moralnego i gospodarczego odrodzenia kraju i włączyć Włochy do rodzącego się ruchu na rzecz integracji europejskiej. W jego wizji, Europa miała być chrześcijańsko-demokratyczna. Nieustannie podkreślał znaczenie chrześcijaństwa dla kształtowania nowej europejskiej tożsamości i - wg licznych świadectw - sam zawsze kierował się jego wartościami. W 1993 r., Kościół Katolicki rozpoczął jego proces beatyfikacyjny.