Jean Monnet - biografia, życiorys

Jean Omer Marie Gabriel Monnet (ur. 9 listopada 1988 w Cognac, zm. 16 marca 1979) - francuski działacz i ekonomista, jeden z Ojców zjednoczonej Europy.

Mając 16 lat, zamiast do Paryża, udał się a studia do Londynu. Studiował biznes i anglistykę.

Z powodu złego stanu zdrowia, nie został wcielony do wojska w czasie I wojny światowej. By nie pozostać bezczynnym, jako szef Misji Ministerstwa Handlu i Transportu Morskiego w Londynie, opracował, kluczowy dla aliantów, projekt organizacji dostaw wojskowych dla Anglii i Francji. Sukces ten, zapewnił mu w roku 1921 stanowisko zastępcy sekretarza generalnego Ligi Narodów. Wkrótce jednak (1923), zrażony wewnętrzną słabością Ligi, zrezygnował z pełnionego urzędu i wrócił do zawodu finansisty-biznesmena. 

Podczas II wojny zamieszkał w Londynie i stamtąd koordynował sytuację przemysłu wojennego Anglii i Francji, a gdy jego ojczyzna upadła, propagował wspólne brytyjsko-francuskie przeciwstawienie się Hitlerowi. Następnie, wysłany przez rządy Wielkiej Brytanii i Francji, do Stanów Zjednoczonych, został doradcą prezydenta Roosevelta, którego przekonał do rozpoczęcia produkcji uzbrojenia na skalę masową. Nieco później, w 1943 r., Monnet wszedł w skład francuskiego rządu na uchodźstwie w Algierii i już wtedy postulował stworzenie federacji krajów europejskich, która zagwarantowałaby trwały pokój na kontynencie. Po 1945 r. powierzono mu funkcję kierownika francusko-brytyjskiego komitetu kordynacyjnego ds. uzbrojenia wojennego i przedstawiciela Francji w USA. Wyznaczono go również na komisarza planowania i pełnomocnika Planu Modernizacji Francji. 

Jego wizja zjednoczonej Europy polegała na systemie sektorów: rozpocząć należy od pewnej części życia gospodarczego, a następnie, zdobyte w tym czasie doświadczenie, wykorzystać przy otwieraniu kolejnych sektorów. Proponowała rozpocząć od zjednoczenia ekonomicznego, bez którego polityczne - nie będzie możliwe. Optował za realizacją w Europie amerykańskiego planu pomocy, zwanego planem Marshalla. 

Z jego inicjatywy podjęto tzw. plan Schumana (maj 1950 r.), mówiący o tym, że francuską i niemiecką produkcję węgla i stali poddać należy międzynarodowej kontroli. Efektem realizacji tego projektu stało się powstanie pierwszej wspólnej organizacji europejskiej - Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali (EWWiS). Jean Monet stał w latach 1952-1955 na czele najważniejszego jej organu - Wysokiej Władzy. 

Celem i wielkim marzeniem Jeana Monet, było jednak powołanie Stanów Zjednoczonych Europy i gotów był poświęcić realizacji tej idei wiele czasu i sił. W 1955 r. stworzył więc Komitet Akcji na Rzecz Stanów Zjednoczonych Europy, mający ożywić i wspierać gospodarczą współpracę krajów zachodniej Europy. W skład Komitetu weszło wówczas wiele partii i związków zawodowych, a pierwszym efektem jego działalności stało się powstanie Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, a następnie Euratomu. 

W 1976 r. szefowie rządów Wspólnoty Europejskiej (1976) przyznali mu, jako pierwszemu, tytuł Honorowego Obywatela Europy. Jean Monet nigdy nie pełnił publicznych urzędów. Natomiast doskonale wiedział, że dla zjednoczenia konieczne są trwałe i światłe instytucje. Ludzie przemijają - mówił. - Nasze miejsce zajmą inni, Osobistych doświadczeń nie potrafimy potomnym przekazać - wraz z nami one giną. Pozostawić im jednak możemy instytucje. Życie instytucji jest dłuższe niż ludzi. Ponadto - gdy są dobrze zaprojektowane - potrafią one gromadzić w sobie mądrość i nią obdarzać kolejne pokolenia (…) My nie tworzymy koalicji państw. My jednoczymy ludzi.

Jean Monet zmarł w wieku 91 lat; jest prochy spoczywają w paryskim Panteonie.