Paul Evdokimov - biografia, dokonania

Paul Evodkimov urodził się w roku 1901 w Sankt Petersburgu w ubogiej rodzinie szlacheckiej. Wychowywany był wyłącznie przez matkę, która ukochała religię. To ona wpoiła podobną miłość Paulowi, kiedy ten był jeszcze małym dzieckiem. Był studentem rosyjskiej szkoły wojskowe. Był nawet zapisany do armii. Walczył ze skutkami rewolucji bolszewickiej.

Jego rodzina musiała uciekać. Przenieśli się do Paryża, po czym wylądowali w Istambule. Podjął studia na Sorbonie oraz w Instytucie Saint Serge (jeszcze za bytności w stolicy Francji). Tam też w roku 1928 roku otrzymał tytuł magistra teologii. Miał dwójkę dzieci i jest żonaty. 

W swoich teologicznych rozważaniach wielokrotnie odwoływał się do filozofii Fiodora Dostojewskiego. W pracy doktorskiej poruszył temat „Dostojewski i problem zła”. Odwoływał się także do tez N. F. Fiodorowa oraz Nikołaja Bierdiajewa (prawosławnego filozofa głoszącego powszechne zbawienie. Z początku zaintrygowany był marksizmem, jednak później zajął się zgłębianiem tajników chrześcijaństwa). Paul Evodkimov zajmował się też tematyką zbawienia.

Uważał, że istnieje coś takiego, jak apokatastaza. Apokatastaza zakładała, że świat po pewnym okresie czasu wróci do swojego stanu pierwotnego. Tak samo miało dziać się zbawieniem. Cały świat miałby zostać zbawiony po raz kolejny, oczyszczony z całego zła i skażenia. Dobro miałoby po raz kolejny wygrać ze złem, tak jak Chrystus triumfował nad śmiercią.

Był prekursorem mówienia o małżeństwie w charakterze sakramentu - sakramentu miłości. Zajmował się także istotnym zagadnieniem dotyczącym relacji człowieka z Bogiem. Zastanawiał się, czy Bóg rzeczywiście stworzył człowieka na swoje podobieństwo. Była to koncepcja „Imago Dei” (obrazu Boga). 

Interesował się także ikonami nie jako przedmiotami kultu religijnego. Traktował je jako swego rodzaju łącznik pomiędzy człowiekiem a Bogiem. Miały one reprezentować wszystko to, co boskie, sakralne, nieosiągalne dla człowieka. Jednocześnie ikona była „rzeczą”, która zbliżała Boga do człowieka, który miał świadomość bliskiego obcowania z mocami wyższymi.

Miał także okazję poznać osobiście jednego z największych filozofów XX wieku - C.G. Junga. W roku 1945 umarła jego żona. Wtedy też Evdokimov podjął się studiów teologicznych. Później na tym samym uniwersytecie, na którym studiował (w Paryżu na Saint Serge) sam został wybitnym wykładowcą. Wykładał teologię do roku 1962. Był jednym z uczestników Soboru Watykańskiego II (który odbył się 11 października 1962 roku pod przewodnictwem papieża Jana XXIII).

Do jego najwybitniejszych dzieł należą: „Kobieta i zbawienie świata”, „Chrystus w myśli rosyjskiej”, „Sakrament Miłości” (Autor opowiada tutaj o potrzebie wzajemnego dialogu oraz czym jest miłość w małżeństwie). (1944), „Prawowierność”, „Le Christ dans la pensee russe”, „Wieki życia duchowego. Od Ojców pustyni do naszych czasów” (w książce tej Evdokimov opowiada o współczesnych sposobach ascezy i umartwiania się. Wskazuje również potrzebę zapatrzenia się w postać Jezusa Chrystusa, który powinien być naszym wzorem.), „L’icone”, „Dostoievsky et le probleme dum al.” (1942). Większość z jego dzieł wciąż nie doczekała się polskiego tłumaczenia.

W Polsce jest to teolog i filozof praktycznie nieznany. Przez mu współczesnych, uznawany był za jednego z najwybitniejszych myślicieli prawosławnych swojej epoki oraz kraju. Zmarł w roku 1970. Do dnia dzisiejszego jego dzieła nie straciły uniwersalności. Są ponadczasowe.