Elżbieta I Tudor - biografia, życiorys

Elżbieta I Tudor przyszła na świat 7 września 1533 roku w Greenwich – jako córka Henryka VIII Tudora, króla Irlandii i Anglii oraz jego drugiej żony, Anny Boleyn – i zmarła 24 marca 1603 roku w Richmond. Przez pierwsze trzy lata życia miała pod dostatkiem wszystkiego, była prawomocnie następczynią tronu. W roku 1536 jej matka, Anna Boleyn, została bezpodstawnie oskarżona o cudzołóstwo i uprawianie czarów, po czym skazana na śmierć przez ścięcie głowy.

Umożliwiło ojcowi Elżbiety ponowny ślub – tym razem z damą dworu Anny Boleyn, Jane Seymour, i jednocześnie zapoczątkowało oczekiwanie na męskiego potomka. Henryk VIII miał potem jeszcze kilka żon, z których ostatnią była Katarzyna Parr. Elżbieta nie utrzymywała z królem bliższych relacji.

Elżbieta została pozbawiona praw do tronu, żyła na uboczu pod opieką Katarzyny Champernowne, swojej późniejszej przyjaciółki. Katarzyna Parr – ostatnia z wielu żon Tudora – przyczyniła się do pogodzenia Elżbiety z ojcem, Henrykiem VIII. W efekcie podpisano w roku 1544 Akt Sukcesyjny, na mocy którego Elżbieta została włączona do linii dziedziczącej tron po śmierci ojca. Po śmierci Tudora Elżbietą zaopiekowała się Katarzyna z nowym mężem, Tomaszem Seymourem. Władzę przejęła zaś Maria I. Wybuchło powstanie, w które wplątana była również Elżbieta. Po upadku powstania Elżbieta została uwięziona w wieży Tower. Dopiero po roku zwolniono ją i w późniejszym czasie pozwolono na powrót na dwór pod kuratelą.

W 1588 r. Maria I Tudor umarła, a w następnym Elżbieta I przejęła władzę. Nowa królowa była gorliwą protestantką. W związku z tym wydała tak zwany „Akt o ujednoliceniu” – trzydzieści dziewięć artykułów, w których domagała się wprowadzenia protestanckich modlitewników do wszystkich kościołów i uznaniu anglikanizmu za wiarę państwową. Oddzieliła także instytucję Kościoła Katolickiego od państwa, jednocześnie sama ogłosiła siebie „Najwyższym Zwierzchnikiem Kościoła Anglii”. Zniesmaczona zachowaniem swojego ojca Henryka VIII Tudora, który kompletnie lekceważył instytucję małżeństwa, postanowiła nigdy nie wychodzić za mąż. Pozostała panną aż do śmierci. Nie chciała dzielić się z nikim władzą.

W roku 1586 doszło do zażartego konfliktu pomiędzy Hiszpanią i Anglią. Maria I Stuart, zamieszana w spisek przeciwko Elżbiecie, została osądzona i skazana na śmierć. Pod koniec panowanie królowej zaczęła systematycznie spadać popularność jej rządów. Poddani niezadowoleni byli z polityki monarchini – szczególnie, że była protestantką i zażarcie broniła tej religii. 24 marca 1603 roku Elżbieta umarła, mając 69 lat. Tron Anglii objął po niej syn Marii I Stuart – Jakub VI.

Monarchini uważana jest za jedną z najbardziej charyzmatycznych władczyń w epoce nowożytnej Anglii. Poświęciła się władaniu państwem i dzięki niej Anglia wybiła się na wyżyny, umocniła swoja pozycję w Europie. Elżbieta I Tudor znana była również ze swojego upodobania do teatru. Za jej czasów rozwinął się tak zwany dramat elżbietański, którego najwybitniejszymi przedstawicielami byli między innymi: William Szekspir, Edmund Spencer, Philip Sidney. Jej dwór był pełen życia nie tylko artystycznego, ale kulturalnego w ogóle.

W polityce zarówno wewnętrznej, jak i zagranicznej, kierowała się wyłącznie dobrem państwowym. Była kobietą zdecydowaną i energiczną. Nie obawiała się wrogów, eliminowała ich, kiedy musiała, aby zachować suwerenność państwa. Jak głosi legenda, była również bardzo zazdrosna o swoich faworytów, dlatego nie pozwalała ich żonom przebywać na barwnym dworze królewskim. Nazywana była królową-dziewicą. Zaprzysięgła siebie Anglii.