Wojna iracko-irańska - przyczyny, skutki

Konflikt między Iranem i Irakiem był naturalnym przedłużeniem napięć, jakie występowały między tymi państwami od dłuższego czasu. W roku 1980 Saddam Husajn, wykorzystując poparcie zarówno ze strony Stanów Zjednoczonych, jak i Rosji (państwa te sprzeciwiały się polityce Ajatollaha Chomeiniego) przeprowadził inwazję na bogate w ropę naftową ziemie Iranu. Ofensywa nie trwała jednak zbyt długo. W trakcie pierwszego roku walk Irakijczykom udało się wejść zaledwie na 80 km w głąb Iranu. Ponieważ w każdym kluczowym miejscu najeźdźcy napotykali poważny opór, „rajd” zatrzymał się i przerodził w wojnę pozycyjną.

W styczniu roku 1981 do kontrofensywy przystąpiły siły irańskie. Początkowo nieudana, z czasem przynosić zaczęła coraz większe skutki. Najistotniejsze miasta zostały odblokowane, a we wrześniu roku 1982 ciąg kolejnych druzgocących porażek zmusił Husajna do wycofania armii za granicę oraz rozpoczęcie rozmów pokojowych.

Wojna nie miała się jednak wówczas zakończyć. Kolejne lata przyniosły następne walki. Niektóre z nich, zwłaszcza te prowadzone z użyciem broni biologicznej (Irak), doczekały się potępienia przez Radę Bezpieczeństwa ONZ. Fiaskiem kończyły się wszelki próby mediacji, a zacietrzewienie obydwu stron było na tyle duże, że nie było mowy również o żadnym „honorowym pokoju”.

W roku 1987 doszło do kolejnego przesilenia, bowiem wojska irackie zbombardowały amerykańską fregatę „Stark” stacjonującą w Zatoce Perskiej. W odpowiedzi Amerykanie zdecydowali się wysłać w obszar konfliktu swą flotę, która miała za zadanie eskortować tankowce. Miał to być jednocześnie pokaz siły. Również kraje arabskie, z Arabią Saudyjską na czele, coraz mocniej występowały przeciwko polityce Chomeiniego – na Szczycie Ligi Państwa Arabskich w Ammanie uchwalono poparcie dla Iraku w wojnie z Iranem. Tym samym Irak uzyskał szczególną pozycje w regionie.

Ostatecznie skonfliktowane strony 20. sierpnia 1988 roku zawarły rozejm. Porozumienie, jakie wtedy zawarto, było w dużej mierze zasługą generalnego sekretarza ONZ Pereza de Cuellara. W trakcie 8-letniego konfliktu zginęło ponad milion osób.  

Zaledwie dwa lata po zakończeniu wojny iracko-irańskiej, Amerykanie – dotychczasowi sojusznicy Husajna – zaatakowali Irak.