Cyrenajka - przewaga włosko-niemiecka - charakterystyka

10 czerwca 1940 r. Benito Mussolini ogłosił przystąpienie Włoch do wojny po stronie Niemiec. Udział wojsk włoskich w kampanii przeciwko Francji ograniczył się jednak do symbolicznych i niewiele znaczących walk w rejonie Alp, stąd wszystkie późniejsze roszczenia terytorialne kosztem pokonanych Francuzów (Korsyka, Tunezja) Hitler uznał za bezpodstawne. Jednak włoskie ambicje stworzenia niemal drugiego Imperium Rzymskiego w Afryce Północnej, rozciągającego się od Atlantyku po Półwysep Arabski doprowadziły do przeniesienia części walk frontu zachodniego podczas II wojny światowej do Afryki.

Konflikt włosko-brytyjski w Afryce rozpoczął się w lipcu 1940 r. od uderzenia wojsk gen. Guglielmo Nasiego stacjonujących w Abisynii, na sąsiadujący z nią od zachodu, będący pod kontrolą brytyjską, Sudan. Zdecydowana przewaga liczebna Włochów zmusiła Brytyjczyków do szybkiej kapitulacji. 13 września 1940 r. gen. Nasi przeprowadził włoskich żołnierzy przez granicę z Egiptem, chcąc podporządkować sobie ten niezwykle ważny strategicznie i gospodarczo kraj. Niedostateczne zaopatrzenie oraz błędy dowodzeniu doprowadziły do klęski egipskiej kampanii i całkowitego wyparcia wojsk włoskich z powrotem na teren dzisiejszej Libii – operacja Compass.

Kontrofensywa brytyjska zakończona w lutym 1940 r. spowodowała ponadto utratę przez Włochów ich dotychczasowych posiadłości w Cyrenajce, której główne porty znalazły się pod kontrolą Brytyjczyków.
Kompromitujące porażki wojsk włoskich w Afryce zmusiły Hitlera do oddelegowania tam w lutym 1941 r. części obwodowych wojsk niemieckich pod dowództwem feldmarszałka Erwina Rommla , które tym samym otrzymały nazwę Deutsches Afrika Korps. Przybycie niemieckich posiłków diametralnie odmieniło sytuację na froncie afrykańskim. Do kwietnia 1941 r. cała włoska Cyrenajka znalazła się ponownie pod kontrolą wojsk Państw Osi. Błyskawiczne działanie oraz brawura cechujące DAK pod dowództwem Rommla przyniosły nadspodziewanie korzystne rezultaty, z których zaskoczone były zarówno centrala w Berlinie jak i dowództwo brytyjskie.

Do października 1942 r. wojska niemieckie doprowadziły aliantów na skraj wyczerpania. Nieustanne i niespodziewane ataki mobilnych oddziałów Afrika Korps straciły na intensywności dopiero w obliczu kłopotów aprowizacją, wynikających z niekorzystnych warunków klimatycznych panujących na obszarach pustynnych oraz wyjątkowo długich szlaków zaopatrzeniowych wojsk niemieckich. Dodatkowo w wyniku ostatecznie przegranych długotrwałych, bo trwających od lipca od końca października 1942 r. walk w okolicach El Alamein, Państwa Osi straciły inicjatywę strategiczną w walce. Od tej pory zmuszone były jedynie do obrony lub cofania się przed postępującymi siłami alianckimi.