Jak napisać charakterystykę porównawczą? Przykład charakterystyki porównawczej

Charakterystyka porównawcza jest formą wypowiedzi, w której zestawia się ze sobą co najmniej dwie postaci. Przedstawia się wtedy podobieństwa i różnice tych osób. Ważna jest także postawa tych postaci do postawionego w utworze i omawianego problemu. Znane są dwie szkoły:

1.scharakteryzowanie jednej osoby na zasadzie kontrastu, następnie kolejnych. Na końcu porównujemy ze sobą wszystkie prezentowane postaci i wyciągamy wnioski.

2.charakterystyka równoległa, która skupia uwagę na istotnych cechach, które odnoszą się do problemu. Wtedy różnica pomiędzy omawianymi postaciami wyłoni się sama. 

Plan charakterystyki porównawczej nie odbiega szczególnie od planu zwykłej charakterystyki postaci. Różnica polega tylko na tym, iż w jednym akapicie mówimy o jednym bohaterze, w kolejnym poruszamy kwestię związaną z druga postacią. Przydatne wtedy jest użycie słów: podobnie, przeciwnie, w porównaniu do, w przeciwieństwie do, natomiast, porównując itp.

Charakterystyka porównawcza Antygony i Ismeny.

Antygona i Ismena są bohaterkami dramatu Sofoklesa pt: ,,Antygona”. Są córkami Edypa, pochodzą z królewskiego rodu. Pomimo iż są siostrami, różni je praktycznie wszystko. Otóż Antygona jest odważna, zdecydowana, dumna i pewna siebie. Nie boi się przeciwstawić Kreonowi, żarliwie walczy o godny pochówek brata, Polinejkesa. Ismena natomiast jest pokorna, służalcza i uległa wobec króla, uważa, że jako kobieta nie ma prawa sprzeciwiać się mężczyźnie, co wyraża w słowach:

,,Baczyć to trzeba, że my przecie słabe, 
Do walk z mężczyzną niezdolne niewiasty”.

Antygona nie rozumie postawy siostry, otwarcie wyraża swoją krytykę wobec niej, mówi, że jej zachowanie obraża bogów. Nie próbuje nawet zrozumieć postępowania Ismeny, nie zdaje sobie sprawy, że ta bardzo ją kocha, ma jednak inny charakter, nie jest do końca przekonana o racjach Antygony. 

Kiedy tytułowa bohaterka zostaje skazana na śmierć, Ismena zdobywa się na odwagę i chce wziąć na siebie część winy. Bo, jak sama tłumaczy:

,,Tak! Bo czym bez niej dla mnie samej życie”?

 Antygona odrzuca jednak pomoc siostry, całą winę bierze na siebie. Nawet wtedy Ismena się nie poddaje. Udaje się do Kreona, by przekonać go, uzmysłowić mu, że jego decyzja jest okrutna i niesłuszna. Podczas rozmowy z królem powołuje się na stosunki łączące Antygonę z synem Kreona, Hajmonem, oraz opowiada o cnotach siostry. Na nic się to jednak zdaje. Czytając utwór nasuwa się pytanie, która z sióstr zawiniła bardziej, czy buńczuczna, pewna siebie i porywcza Antygona, czy bojaźliwa i zachowawcza Ismena.