Ernest Hemingway „Pożegnanie z bronią” - opracowanie, interpretacja

„Pożegnanie z bronią” ukazało się w Stanach Zjednoczonych w 1929 roku, stanowiąc swego rodzaju rozliczenie Ernesta Hemingway'a z trudnymi wspomnieniami, jakie przywiózł z frontu I wojny światowej. Opisane tu wydarzenia i postaci zostały w dużej mierze zainspirowane wątkami autobiograficznymi autora.

Utwór opowiada o losach młodego Amerykanina, Fredericka Henry’ego, który w czasie wojny pracuje na froncie włosko-austriackim jako sanitariusz Czerwonego Krzyża. Po ataku nieprzyjacielskich wojsk zostaje ranny i dostaje się do szpitala w Mediolanie. W czasie urlopu zdrowotnego poznaje szkocką pielęgniarkę, Catherine Barkley, z którą szybko połączy go gorące uczucie, a potem dziecko.

Po powrocie z urlopu Henry trafia do oddziałów, które mają osłaniać odwrót włoskich wojsk, jednak w czasie ataku same zostają poddane ostrzałowi. W akcji ginie najlepszy przyjaciel Amerykanina, Aymo, później zaś w wyniku splotu rozmaitych okoliczności Henry zostaje zmuszony do ucieczki z frontu, stając się w ten sposób dezerterem. Opuszcza Włochy i udaje się do Szwajcarii razem z ciężarną Catherine, ich spokój nie trwa jednak długo – wojskowi żandarmi odnajdują zbiega i przybywają do miasteczka z nakazem aresztowania. Ostrzeżony w porę bohater podejmuje wówczas decyzję o przeprawieniu się wraz z narzeczoną przez pobliskie jezioro Locarno. Na łodzi Catherine zaczyna rodzić, jednak wobec braku pomocy lekarskiej nie udaje się przeżyć ani jej, ani dziecku.

„Pożegnanie z bronią” w mistrzowski sposób godzi ze sobą dwa biegunowo odmienne wątki – miłości oraz zagłady niesionej przez wojnę. W powieści jedno potęguje drugie, wojna nadaje bowiem niesamowitego dramatyzmu historii młodych kochanków, zaś łączące ich uczucie uwypukla bezsens i barbarzyństwo masowej zagłady, która ich otacza. Wartościowanie nie odbywa się jednak na poziomie odautorskiego komentarza czy też wypowiedzi bohaterów, ale poprzez bardzo racjonalnie i rzeczowo zobrazowane zderzenie postaci z ogarniętym wojną światem i podejmowanych w tej sytuacji wyborów.

Dziennikarskim doświadczeniom Hemingway'a zawdzięczamy również niezwykle dynamiczny, reporterski styl narracji, który sprawia wrażenie obiektywności, czasem wręcz obojętności, nie narzucając się przez to z arbitralnymi ocenami i wartościowaniami. Okrucieństwo wojny i jej bezsens zostały wplecione pomiędzy nici konstrukcji fabularnej tak, iż nie epatują grozą, ale z drugiej strony – nie pozwalają czytelnikowi zapomnieć o sobie nawet na długo po lekturze powieści.