Kordian jako bohater werteryczny. Scharakteryzuj

Kordian jest tytułowym bohaterem dramatu Juliusza Słowackiego, który powstał w 1833 r. w Szwajcarii. Nieco ponad pół wieku wcześniej - w 1774 r. opublikowana została powieść epistolarna Johanna Wolfganga von Goethego - „Cierpienia młodego Wertera”. To właśnie jej bohater stał się pierwowzorem wielu głównych postaci literackich epoki romantyzmu. Przyjrzyjmy się, jak silne są analogie między bohaterem Goethego a tym skonstruowanym przez Słowackiego.

Kordiana poznajemy, kiedy ma piętnaście lat. Jednak daleko mu do obrazu beztroskiego młodzieńca. Jest on człowiekiem bardzo mocno skupionym na własnym wnętrzu i przeżywającym miłosne załamanie. Owocuje to postawą zamkniętą i mocno refleksyjną. Dodatkowo bohater odcina się od zewnętrznego świata, nie dostrzega w nim niczego, co mogłoby go zainteresować i napełnić jego życie. Właśnie pod tym względem przypomina Wertera, który pozbawiony odwzajemnionej miłości, zaczął odbierać świat jako miejsce puste i bezbarwne.

Obydwaj bohaterowie przeżywają tzw. weltschmerz, czyli ból istnienia, ból świata. Poszukują wielkiej idei, która przywróci życiu sens. Dla postaci z dzieła Goethego jest to miłość, natomiast Kordian zwraca się raczej ku dokonaniu jakiegoś bohaterskiego czynu. Jednak zanim tego dokona, musi wyrwać się z marazmu, który go ogarnął. Ta potężna anhedonia jest efektem nieszczęśliwej miłości, utraty przyjaciela oraz nieobecności tej wielkiej idei, która rozpaliłaby serce młodzieńca.

Obszarem eksploracji dla bohatera werterycznego jest własne wnętrze. Postać taka koncentruje się na swoich emocjach i wielokrotnie je przeżywa. Nie potrafi ich czerpać ze świata zewnętrznego (np. na skutek bolesnego zawodu). Taka postawa wynika niewątpliwie z niezgody na doznawany przezeń wymiar istnienia. Jedyną nadzieją na wyrwanie bohatera werterycznego z tego stanu jest jakaś wielka idea, która ponownie nada życiu sens. Dla Kordiana była to walka o wolność własnego narodu, dla Wertera - miłość do Lotty.

Bohater dramatu Juliusza Słowackiego niewątpliwie jest postacią werteryczną. Jednak za takiego możemy uznawać go tylko w okresie poprzedzającym przemianę. Cierpienia Kordiana doprowadziły go do ostateczności - próby samobójczej zakończonej niepowodzeniem. Dopiero wtedy udało mu się wyrwać ze szponów cierpienia i rozpocząć działanie na rzecz idei narodowej.