Olga Tokarczuk „Prawiek i inne czasy” - interpretacja, opracowanie powieści

Olga Tokarczuk to wybitna, współczesna pisarka i eseistka. Książką, która przyniosła jej rozgłos była, wydana w 1996, powieść zatytułowana „Prawiek i inne czasy”.

Tokarczuk tworzy własny mit. Fabuła rozgrywa się w nieistniejącej wiosce nazwanej „Prawiekiem”, położonej – podobno – w samym środku Polski. Jest ona niemalże odcięta od reszty świata dwiema rzekami (symbolizującymi dwie przeciwne energie) oraz Lasem, w którym zaczyna się świat niewidzialny, tajemniczy i nieznajomy. Postacie z tego świata czasem przenikają do wioski, czasem współistnieją z realistycznymi bohaterami. Wejścia do granic wioski strzegą aniołowie. Prawiek jest wykreowany w taki sposób, że należy odczytywać go jako mikrokosmos, który skupia w sobie losy wszechświata.

Czas w Prawieku płynie inaczej. Tu od mijających lat ważniejsze są wątki mityczne i magiczne, czy trudne próby rozwikłania tajemnic psychiki ludzkiej. Jednocześnie czas płynie, mijają kolejne lata, dekady, mają miejsce ważne przemiany polityczne i społeczne – autorka opisuje niemalże sto lat z historii Polski (do lat 80-tych XX wieku). Daje to szansę spisania rodzinnej sagi, pogłębienia losu trzech pokoleń żyjących w Prawieku.

W powieści występuje bardzo bogata symbolika. Pisarka powraca do antycznych motywów: okalające Prawiek rzeki, Czarna i Białka, symbolizują dwie przeciwstawne, zwalczające się energie. „Prawiek i inne czasy” to powieść psychologiczna. Tokarczuk podejmuje dialog z różnymi myślami filozoficznymi. Jednak maluje w niej bardzo realistyczne i głębokie obrazy. Są to również portrety kobiet, których życie nie jest usłane różami. Elokwencja pisarki i stosowane przez nią środki artystycznego wyrazu sprawiają, że czytelnicy stają się częścią społeczności zamieszkującej Prawiek. Poznają losy i dzieje wioski od podszewki. Mimo dobroci mieszkańców, wojna, która niczym intruz wkrada się do Prawieku, niszczy ich mentalność. Ludzie – którzy z natury nie są źli – zmieniają się pod wpływem trudnych okoliczności, które zmuszają ich do przewartościowania człowieczeństwa.