Stefan Żeromski „Syzyfowe prace” - bohaterowie. Charakterystyka

Głównym bohaterem „Syzyfowych prac” jest Marcin Borowicz. Czytelnik poznaje ośmioletniego chłopca, gdy rodzice – Helena i Walenty – oddają go na przygotowanie przed szkolne do Owczar, gdzie pan Wiechowski ma być jego nauczycielem. Rozstanie z rodzinnymi Gawronkami i nowa sytuacja są dla niego wielkim bolesnym przeżyciem. Wyrwany spod opiekuńczych skrzydeł matki musi być samodzielny. Nauka przychodzi mu jednak z trudem. Pobyt  w Owczarach zakorzenia w nim strach przed egzaminami. 

Marcin po kilku miesiącach to uczeń gimnazjum. Przyzwyczajony do niczym nieograniczonej wolności wiejskiej bardzo odczuł bark przestrzeni w mieście. W szkole nadal nauka sprawia mu trudności, a w dodatku nie jest lubiany przez kolegów, którzy mu dokuczają. Dodatkowym ciosem jest śmierć matki, którą bardzo kochał. Zaniedbany uczuciowo przez ojca, który zapewnia mu jedynie pieniądze Marcin przestaje się uczyć, wagaruje. Po zdarzeniu z bronią zmienia się jednak i całą ufność pokłada w Bogu, a zmarła matka staje się powierniczą jego trosk. Jest dumny, gdy inspektor dzierżący władzę w gimnazjum wyróżnia go. To on wpaja mu niechęć do ojczyzny. Jest wrażliwy na krzywdy innych. Staje w obronie prześladowanego Andrzeja Radka. „Reduta Ordona” budzi w nim miłość do kraju i jego historii. Tajne stowarzyszenie, gdzie czyta wraz z kolegami wielkie dzieła Polaków sprawia, że staje się dojrzały i świadomy. Jego niespełniona miłością jest uczucie do Anny Stogowskiej.

Andrzej Radek jest synem biednego chłopa. Jest inteligentny i bardzo chętny do nauki. Jest bezustannym obiektem drwin i śmiechów. Dzięki uporowi i silnej woli udaje mu się skończyć gimnazjum. Przez cały czas towarzyszy mu bieda i ubóstwo. Wieloletnia samotność chłopca kończy się, gdy zaprzyjaźnia się z Marcinem i zostaje przyjęty do stowarzyszenia. Udaje mu się osiągnąć zamierzone cele związane z pogłębianiem wiedzy. Mimo wielu przeciwności ze strony ludzi, nawet własnej rodziny, i swego pochodzenia osiąga sukces.

Anna Stogowska „Biruta” jest córką z małżeństwa Rosjanki i Polaka. To postać wycofana, zamknięta w sobie, nieufna. Obserwując dramat rodziców, obiecała sobie nie wychodzić nigdy za mąż. Matka wpoiła jej miłość do Polski i nienawiść do Rosji. Jest dziewczynką bardzo samotną. To obiekt westchnień Borowicza, jednak Anna wyjeżdża do Rosji i nigdy więcej nie spotykają się z Marcinem.

Antoni Paluszkiewicz czyli „Kawka” jest nauczycielem i obiektem drwin dzieci i dorosłych. Widząc potencjał Radka, pomaga chłopakowi w nauce i zaszczepia miłość do wiedzy. Umiera, ale jego poświęcenie i troska pozwoliły Jędrkowi osiągnąć cele.