Eliza Orzeszkowa „Nad Niemnem” - bohaterowie. Charakterystyka

Bohaterów powieści Elizy Orzeszkowej podzielić można na dwie grupy ze względu na warstwę społeczną. Arystokracja: Zygmunt, Klotylda i Andrzejowa Korczyńscy, Teofil Różyc. Ziemianie to: Benedyk, Emilia, Witold i Leonia Korczyńscy, Bolesław i Maria Kirło, Justyna Orzelska, Marta Korczyńska. Zaścianek: Janek, Anzelm, Fabian Bohatyrowiczowie i inni mieszkańcy wsi.

Justyna Orzelska. Jedna z głównych postaci utworu. Pierwotny tytuł powieści – Mezalians – dotyczył jej związku z mężczyzną z niższej klasy społecznej. Razem z ojcem jest rezydentką u wuja Benedykta Korczyńskiego. Dawniej zakochana w Zygmuncie, który okazał się nieodpowiedzialnym fircykiem. Jest to kobieta młoda, piękna, dobra i bez wahania z miłości do Janka Bohatyrowicz wybiera życie na wsi. Jest darzona sympatią i szacunkiem przez wszystkich i bardzo podoba się mężczyznom.

Jan Bohatyrowicz to ucieleśnienie zdrowia, urody i witalności wiejskiej. To syn Jerzego, który walczył ramie w ramię z Dominikiem i Andrzejem Korczyńskimi w powstaniu styczniowym. To szczery patriota, szanujący historię ziemi ojczystej. Jest bardzo pracowity, pogodny, rozmiłowany w ziemi, dobry i ma wspaniały głos. Zakochuje się z wzajemnością w Justynie.    

Benedykt Korczyński. Mąż Emilii, ojciec Witolda i Leonii. Jest niezwykle pracowitym, pragmatycznym i wydajnym gospodarzem, choć bardzo utrudzonym swoimi ciężkimi obowiązkami. Dawniej przyjaciel Bohatyrowiczów, procesuje się z nimi o ziemię. W osobie żony nie ma ani wsparcia, ani przyjaciela, są dla siebie obcy i przynależni do różnych światów. Również z synem nie może dojść do porozumienia. Jego młodzieńczy idealizm przegrał z niełatwą rzeczywistością.

Emila Korczyńska. Kobieta nieustannie bujająca w obłokach, zaczytująca się we francuskich romansach i marzeniach o czytanych przygodach. Cierpi na chroniczny ból głowy nazywany „globusem”. Piękno i zdrowe powietrze wsi zupełnie jej nie interesują. Całe dnie spędza w domu i jest bardzo nieszczęśliwa. Zupełnie nie rozumie zajęć męża i nie obchodzi jej nic oprócz samej siebie i książek.

Witold Korczyński. To student hołdujący zasadom pozytywistycznym pracy u podstaw i pracy organicznej, które pragnie wcielać w życie. Nie umie zrozumieć ojca i sam czuje się przez niego nierozumiany. Wieś i jej mieszkańcy pociągają go życiem prostym, związanym z naturą. 

Zygmunt Korczyński – syn poległego powstańca Andrzeja. Ceni wszystko co obce, zagraniczne i gardzi ojczyzną, której obrońców i szacunek do nich traktuje jak fanaberię. To elegant, uwodziciel, egoista i narcyz przekonany o swym talencie malarskim, którego  nie posiada. Jest bardzo zepsuty i szuka wciąż nowych podniet duchowych i intelektualnych.    

Marta Korczyńskie. W młodości bojąc się ciężkiej pracy i upokorzenia, odeszła od Anzelma Bohatyrowicza, którego bardzo kochała. Jednak jej życie u Benedykta to również ciężkie zajęcie, które sprawiło, że stała się bardziej pomocą domową niż członkiem rodziny. To zgorzkniała stara panna, która zaniedbała własne życie, by usługiwać innym w podzięce za kąt do mieszkania.    

Anzelm Bohatyrowicz. Stryj Janka. Niegdyś zakochany w Marcie. Przeżył tak jak ona życie w samotności. 

Andrzejowa Korczyńska to matka Zygmunta, wciąż nosząca żałobę po mężu. Nie potrafiła wychować syna. Jest osoba bardzo nieszczęśliwą, samotną.