Czy świat potrzebuje tolerancji religijnej i rasowej? Rozwiń temat w oparciu o twórczość Marii Konopnickiej i własne obserwacje. Rozprawka

Tolerancja. Pojęcie współcześnie używane w wielu kontekstach i sytuacjach. Postawa tolerancyjna, akceptująca inność w każdej formie, jest społecznie pożądana. Czasem jednak zdarza się, że jesteśmy tolerancyjni tylko w słowach. Nasze czyny świadczą zaś zupełnie o czym innym.

Współczesny świat dostarcza nam wielu sytuacji, w których możemy sprawdzić, czy rzeczywiście jesteśmy tolerancyjni. Żyjemy w czasach, kiedy podróżowanie stało się tak proste i tanie, że nie jest trudno przeprowadzić się na drugi koniec świata. Z tego powodu często na ulicach naszych rodzinnych miejscowości spotkać możemy osoby o innym kolorze skóry czy innego wyznania. Nikogo to już nie dziwi. Niestety ciągle jeszcze są osoby, którym taka inność przeszkadza.

Ile razy usłyszeć można w radio czy telewizji o wypadku szykanowania czarnoskórego piłkarza albo szarpania muzułmanina? Ile razy w żartach, kiedy chcemy komuś dopiec, nazywamy go Żydem lub Rumunem? A przecież to tacy sami ludzie jak my.

Wypadki antysemityzmu zdarzają się nadal, mimo tragedii, jaką był Holokaust, mimo wypowiedzi i działalności takich osób jak Władysław Bartoszewski czy Marek Edelman. A przecież antysemityzm nie jest w Polsce zjawiskiem nowym. Protestowała przeciw niemu już Maria Konopnicka w swojej noweli „Mendel Gdański”, gdzie opisała historię Żyda – spokojnego i szanowanego mieszkańca Gdańska, który nagle padł ofiarą zamieszek skierowanych przeciw wyznawcom judaizmu. Ani bohater, ani my jako czytelnicy tak naprawdę nie potrafimy zrozumieć, dlaczego nagle Mendel stał się celem ataków gdańszczan. Przecież nikomu nigdy nie zrobił nic złego, co więcej – czuł się obywatelem miasta, był z nim związany tak samo jak inni mieszkańcy miasta. Dzięki pomocy znajomych, sąsiadów atak na Mendla zakończył się jedynie skaleczeniem jego wnuka. Jedynie, a może aż? Bo w końcu ani Mendel, ani jego wnuk Jakub nikomu nie zagrażali. Ich jedyną winą było żydowskie pochodzenie. I wyznawanie różnej, od większości mieszkańców Gdańska, wiary.

Protest Konopnickiej nie zdał się jednak na nic. Znamy dobrze z historii kolejne akty antysemityzmu, z hitlerowskim planem wymordowania wszystkich Żydów włącznie. Niestety, nawet tak tragiczne wydarzenia nie nauczyły nas tolerancji. Nadal zdarzają się akty przemocy wobec obcokrajowców, wyznawców innych religii. Czasem kończy się na wyśmiewaniu, czasem jednak może zakończyć się tragicznie – tak jak w przypadku konfliktu w Ruandzie, ataków terrorystycznych i – potem – wojny w odwecie za owe ataki.

Brak tolerancji często prowadzi do ślepej nienawiści, a stąd już tylko krok do popełnienia zbrodni czy wywołania konfliktu zbrojnego. Na tym wszystkim najbardziej cierpią niewinni ludzie, których jedynym przestępstwem jest inność.

W Jerozolimie istnieje muzeum, w którym przez cały czas pali się ogień ku czci zamordowanym podczas Holokaustu. W Polsce mamy muzeum Auschwitz-Birkenau, gdzie wystawę rozpoczyna obraz ze zdaniem, że należy pamiętać tragedie, żeby ich w przyszłości nie powtórzyć. W tym kontekście odpowiedź na pytanie, czy świat potrzebuje tolerancji religijnej i rasowej wydaje się być tylko jedna: tak.

Świat potrzebuje prawdziwej tolerancji, którą potwierdzać będą nie tylko słowa, ale wszystkie nasze działania. Potrzebna jest otwartość na drugiego człowieka, zaakceptowanie tego, że może się od nas różnić i zrozumienie, że owe różnice mogą stwarzać wiele ciekawych możliwości. Musimy zaakceptować fakt, że ludzie nie są tacy sami. Tylko dzięki takiej akceptacji będziemy w stanie sprawić, że na świecie zapanuje pokój. A tylko pokój stwarza warunki do rozwoju państw, społeczeństw, do walki z problemami takimi jak głód, brak pitnej wody, choroby. Świat, w którym nikt nie będzie cierpiał z powodu swojej inności, będzie lepszym światem. Tolerancja jest więc potrzebna.