Edward Stachura - wiersze. Rozważania o życiu w poezji Edwarda Stachury

Edward Stachura urodził się w 1937 roku, zmarł tragicznie – w 1979 r. w Warszawie popełnił samobójstwo (była to już kolejna próba odebrania sobie życia). Stachura do czasów współczesnych żyje w pamięci czytelników jako wiecznie młody chłopiec z gitarą, niepokorny poeta, buntownik, samotnik, turysta i podróżnik. Pisząc utwory i śpiewając, zawsze przyciągał kobiety, które go uwielbiały. Jednocześnie Stachura nie potrafił pielęgnować więzów rodzinnych, szybko popadał w konflikty z bliskimi sobie osobami.

W swojej poezji Edward Stachura snuje egzystencjalne rozważania. Tematyka związana z życiem pojawia się często w jego utworach. W jednym z wierszy, zatytułowanym „Życie to nie teatr”, Stachura porównuje życie do teatru. W utworze ma miejsce skonfrontowanie dwóch postaw wobec życia: jeden z rozmówców uważa, że „życie to jest tylko kolorowa maskarada”. Drugi – przeciwnie – sądzi, że „życie to nie teatr”, albowiem rzeczywistość jest piękniejsza i jednocześnie bardziej bolesna niż teatralna scena. Stachura dowodzi w tym utworze, że osoba, która świadomie cały czas gra jakąś określoną rolę, nigdy nie otworzy przed drugim człowiekiem swojego serca. Jednak ktoś, kto ukazuje swoje prawdziwe oblicze, „cały jest zbudowany z ran”, albowiem naraża się na zranienie  ze strony ludzi.

Inny wiersz Edwarda Stachura zatytułowany „Wędrówką życie jest człowieka” został zbudowany na porównaniu ludzkiej egzystencji do podróżowania. W utworze zostaje wykorzystany motyw drogi. W wierszu występują głównie dwa środki artystycznego wyrazu: rozbudowane porównania i powtórzenia. Życie człowieka najpierw zostaje porównane do wędrówki, następnie do zjawy sennej oraz do zwiewnej chmury. Jeżeli chodzi o powtórzenia, podmiot liryczny kilkakrotnie przywołuje te same słowa; wersy: „Dokąd! Skąd!”, „Brak mu tchu?” czy „To nic, to nic, to nic” powtarzają się trzykrotnie. Warto też zwrócić uwagę na interpunkcję – ten sam wers raz jest pytaniem retorycznym („Dokąd? Skąd?”), aby po chwili stać się wykrzyknieniem: „Dokąd!, Skąd!”. Stosując ten zabieg, Stachura daje wyraz swoistej monotonii życia, w którym nie zmienia się esencja, jedynie sama otoczka rzeczy.

Życie w poezji Edwarda Stachury jest często poruszanym motywem. Twórca, wzbogacony licznymi podróżami, pracą zarobkową w różnych miejscach oraz spotkaniami z różnymi ludźmi snuje refleksje dotyczące ludzkiej egzystencji. Fundament wierszy stanowiły zwykle wymyślne metafory, które w utworze były rozbudowywane. Sentencje o życiu Edward Stachura zawarł również w jednym z esejów zamieszczonych w zbiorze  „Fabula rasa (rzecz o egoizmie)”: „Przed wszystkimi podróżami: w Bieszczady, na Jukatan, do Patagonii, dookoła świata, na biegun północny, południowy, na Księżyc, na Marsa, na Wenus, dokądkolwiek, przed wszystkimi tymi podróżami – jest jedna prawdziwa podróż i absolutna: w głąb siebie”.