Barbara Kosmowska „Pozłacana rybka” - recenzja książki

„Pozłacana rybka” to powieść dla młodzieży napisana przez Barbarę Kosmowską. Książka opisuje kilka miesięcy z życia Alicji, nastolatki mieszkającej w dużym mieście. Ten okres jest czasem przemiany dziewczyny, dojrzewania. Alicja przeżywa i akceptuje zmiany, które rozpoczęły się kilka lat wcześniej. Wtedy była, jak sama to określa, „Bardzo Rozpieszczoną Jedynaczką” i tak naprawdę niewiele wiedziała o świecie. Nagle w komfortowym i bezpiecznym życiu Alicji coś się zmieniło – rodzice rozwiedli się, a ojciec wyprowadził z domu, do innej kobiety. Dziewczynie trudno zaakceptować te zmiany, jeszcze trudniej przyjąć do wiadomości to, że partnerka ojca urodziła syna, przyrodniego brata Alicji. Ale przez kilka miesięcy, kiedy toczy się właściwa akcja książki, bohaterka zmieni się całkowicie, zaakceptuje świat niosący miłe, ale także przykre wydarzenia, zaakceptuje także siebie.

Książkę Barbary Kosmowskiej często porównywano do powieści dla młodzieży z XIX i XX wieku, szczególnie Astrid Lindgren i Lucy Maud Montgomery. Tamte książki także opowiadały o bohaterkach w fazie dorastania, jednak problematyka i realia świata zewnętrznego były zupełnie inne. I nie chodzi tutaj o postęp techniczny, gadżety technologiczne, ułatwiające życie współczesnego człowieka, ale o zmianę obyczajowości, na przykład powszechne współcześnie rozwody. Stawia to przed obecną młodzieżą nowe, trudne wyzwania, jakich bohaterki książek sprzed lat nie znały.

„Pozłacana rybka” to tytuł symbol, nawiązujący do legendy o złotej rybce, spełniającej trzy życzenia osoby, która ją złowiła. W książce Kosmowskiej złota rybka ma pomóc w wyzdrowieniu chorego na nowotwór przyrodniego brata Alicji, Fryderyka. Stan pięcioletniego chłopca jest bardzo ciężki, leży w szpitalu. Rybkę przynosi mu Alicja. Niestety chłopiec jest coraz słabszy i nie udaje się przywrócić mu zdrowia. Dziecko umiera. Opiekując się rybką Fryderyk mówi żartem, że rybka nie jest złota, ale pozłacana, bo nie chce spełnić jego życzeń. I to właśnie jest klucz do zrozumienia tytułu – tak naprawdę złotych rybek nie ma, nie istnieje coś, co sprawi, że będziemy szczęśliwi i zadowoleni. Sztuka polega na tym, by pomagać innym, akceptować swoje zalety i wady i uczyć się życia przez cały czas. Tylko w ten sposób można przystosować się do zmieniającego świata, a jednocześnie pozostać sobą. Rozumie to Alicja, której choroba brata pozwala mocniej zżyć się z rodziną, zrozumieć mamę, zaakceptować partnerkę ojca, pogardliwie zwaną przez nią na początku „Miss Lata”, a potem już z sympatią – Klaudią.

Trudny okres dojrzewania jest dla Alicji jeszcze bardziej skomplikowany – rozpada się jej rodzina, choruje brat. Ale paradoksalnie właśnie te doświadczenia pozwalają jej spojrzeć na świat w nowy sposób – pomaga koleżance zmagającej się z anoreksją, przeżywa pierwszą miłość do sąsiada dziadków, Roberta. Przeżycia bohaterki poznajemy dzięki listom, jakie pisze do samej siebie. W tej korespondencji ujawnia się charakter dziewczyny. Zabieg zastosowany przez autorkę wzbogaca tradycyjną, trzecioosobową formę narracji, zastosowaną w książce. „Złota rybka” jest powieścią, do której warto sięgnąć. Szczególnie powinny to zrobić nastolatki w wieku Alicji, by przekonać się, jak rozwiązywać problemy, które wydają się nie mieć rozwiązania.