Leon Wyczółkowski „Morskie oko” - opis obrazu, interpretacja

Leon Wyczółkowski należy do najwybitniejszych malarzy i grafików okresu Młodej Polski. Artysta, podobnie jak wielu jemu współczesnych, zakochany był w Tatrach, w ich urodzie i tajemniczości oraz w góralskiej wsi – ostoi polskości. Duża część twórczości Wyczółkowskiego poświęcona jest właśnie motywom tatrzańskim i zakopiańskim.

Malarz przebywał w górach kilkakrotnie, najczęściej w okresie pomiędzy 1896 a 1913 rokiem.  Z tego okresu pochodzi wiele pejzaży tatrzańskich, w tym „Morskie oko” z 1909 roku. Reprodukcja obrazu weszła również w skład „tomiku tatrzańskiego” Kazimierza Przerwy-Tetmajera zatytułowanego „Na Skalnym Podhalu”, wydanego w 1914 roku.

Obraz Wyczółkowskiego namalowany jest techniką impresjonistyczną, przy jego tworzeniu malarz zastosował pastele. Na pierwszym planie widać czarno-granatową taflę Morskiego Oka, nad nią unoszą się mgły. Brzegi jeziora są jaśniejsze, turkusowe – odbija się w nich światło oraz otaczający jezioro pejzaż. Na dalszym planie widnieją skaliste góry z zaznaczonymi szarymi graniami oraz białymi, spienionymi wodospadami. Wyczółkowski malując tatrzańską przyrodę pragnął przede wszystkim chwycić i utrwalić wrażenia wizualne, jego celem było zamknięcie w artystycznym kształcie ulotnych stanów atmosferycznych. Impresjonizm jego „tatrzańskich” dzieł nie przysłonił jednak historycznej refleksji w nich obecnych. Dla Wyczółkowskiego góry były nierozerwalnie związane z polskością.

Warto zwrócić także uwagę na obecną w malarstwie twórcy inspirację sztuką japońską, szczególnie japońskim drzeworytem. Odbicia skalnych zboczy w przypominającej zwierciadło tafli stawu, stworzyły złudzenie zwielokrotnienia przestrzeni, monumentalności podkreślanej także przez ciemny koloryt płócien. Do innych, prócz „Morskiego Oka”, obrazów Wyczółkowskiego o podobnej tematyce  zaliczyć można „Giewont” (1898 rok) oraz „Skały w Tatrach” z 1904 roku.

„Morskie Oko” Leona Wyczółkowskiego znajduje się w zbiorach prywatnych.