Anakreont - charakterystyka twórczości

Anakreont był greckim poetą żyjącym w VI w p.n.e. Tworzył elegie, a także pieśni liryczne. Największą sławę przyniosły mu utwory dotyczące tematyki erotycznej oraz biesiadnej. Tego typu wiersze nazwano na jego cześć anakreontykami.

Istnieje duże prawdopodobieństwo, że Anakreont był jednym z założycieli miasta Abdera w Tracji. Po jego założeniu wyjechał do Samos, gdzie został nauczycielem młodego Polikratesa, późniejszego tyrana. Po śmierci swojego ucznia przeniósł się do Aten,  a potem do Tesalii.

Najbardziej znane utwory tego autora to „Słodki bój” i „Przynieś nam tu czarę chłopcze”. Istotną cechą jego poezji jest nawiązywanie do erotyki oraz podejmowanie tematów związanych z ucztowaniem. Anakreont w swojej twórczości opiewał wino, kobiety i śpiew. Najchętniej pisał wiersze ośmiozgłoskowe. Był poetą niezwykle popularnym i naśladowanym przez innych artystów.

Niestety do naszych czasów zachowały się w całości jedynie trzy jego utwory. Wiele innych znamy jedynie w postaci fragmentarycznej. W Polsce był tłumaczony od czasów renesansu. Do jego twórczości nawiązywał między innymi Jan Kochanowski, Mikołaj Sęp-Szarzyński, Franciszek Dionizy Kniaźnin (który zyskał sobie miano polskiego Anakreonta), Jan Morsztyn, Adam Naruszewicz i Franciszek Zabłocki.  

W utworach jego autorstwa znajdujemy charakterystyczne dla ówczesnych Greków lekkie podejście do spraw erotyki i cielesności. W wierszach Anakreonta opisana jest zazwyczaj atmosfera biesiady, podczas której podmiot liryczny opiewa wdzięki kobiety, ku której kieruje swoje uczucia.

Niekiedy w jego utworach znajdujemy także poważniejszy ton – naznaczony refleksją egzystencjalną. „Ja” liryczne zastanawia się w nich nad upływem czasu i starością, która go dotyczy. Znane są także jego utwory erotyczne kierowane do młodych chłopców (w ówczesnej Grecji miłość homoseksualna nie uchodziła za nic zdrożnego, a związki między osobami tej samej płci były popularne).

Niektóre motywy charakterystyczne dla jego twórczości znalazły miejsce także w utworach innych twórców starożytnych i nie tylko – popularny stał się na przykład motyw rzucania piłką przez Erosa, jako początek stanu zakochania. Znany był także motyw siwych włosów i starości związanej z pragnieniem posiadania młodszego partnera. Także motyw walki z Erosem na pięści – słodkiego boju z miłością pochodzi od tego poety.   

W jego utworach znajdujemy postawę radości życia i harmonii z otaczającym go światem. Podmiot liryczny jego utworów jest osobą szczęśliwą i czerpiącą zadowolenie z wykorzystywania uroków życia.