Henryk Sienkiewicz „Potop” - dzieje Kmicica

Andrzej Kmicic to główny bohater drugiej części „Trylogii” Henryka Sienkiewicza. Czytelnik poznaje go, gdy jako pochodzący ze zubożałej szlachty chorąży zakochuje się w pięknej i delikatnej Oleńce Billewiczównie, z którą został wyswatany i zaręczony, nim się poznali.

Podczas uczty w Lubiczu ujawnia się charakter Kmicica jako awanturnika i hulaki, skorego do mocnych trunków i bijatyki. Jego kompanami w tych warcholskich zabawach są ludzie wyjęci spod prawa. Bohater przyznaje się ukochanej do swoich wybrykow, na co Oleńka nakazuje mu zmianę i wybór między nią a druhami. Gdy jednak w Lubiczu znajduje swych żołnierzy martwych, nieposkromiona wściekłość każe mu zemścić się na winnych. Ścigany Kmicic znajduje schronienie u ukochanej, która jednak nie chce go znać. Porywa ją więc do Lubicza. Tam stacjonuje szlachta laudańska z Michałem Wołodyjowskim na czele, z którym bohater pojedynkuje się i przegrywa. Mały rycerz daruje mu jednak życie.

Książę Janusz Radziwiłł zmusza Kmicica do złożenia przysięgi na krzyż, że będzie mu wiernie służył, co miało jakoby ocalić Rzeczpospolitą. W oczach Billewiczówny, a także i w swoich, bohater jest zdrajcą ojczyzny. Młodzieniec pomaga Wołodyjowskiemu i jego kamratom, którzy...