Eliza Orzeszkowa „Nad Niemnem” - charakterystyka Witolda Korczyńskiego

Witold Korczyński jest jednym z bohaterów powieści Elizy Orzeszkowej, pt.: „Nad Niemnem”. Jego rodzicami są Benedykt i Emilia Korczyńscy. Chłopak uczył się w szkole agronomicznej, a nad Niemen przyjechał na wakacje. Jego ojciec uprawiał ziemię, dlatego też chłopiec od dziecka mógł obserwować ciężką pracę, której ona wymagała. Pod wpływem nauk w szkole oraz doświadczeń swoich, ale również gospodarstw bardziej rozwiniętych, młody Korczyński pragnął usprawnić pracę w rodzinnym folwarku. Owe działania doprowadziły do sporu z ojcem.

Dwudziestoletni chłopak był raczej średniego wzrostu. Mówiono o nim, że był „bardzo zgrabny” oraz przystojny. Rysy twarzy miał delikatne, ale blada cera zdradzała oznaki zmęczenia. Być może wywoływał je natłok szkolnych obowiązków, którym chłopak musiał sprostać. Pod nosem widniał drobny i jasny wąsik. Wszyscy lubili jego obecność, gdyż był osobą życzliwą, ciepłą, cierpliwą, a zarazem żywą i energiczną. Jego piwne oczy były pełne ciepła i wyrozumiałości.

Witold hołdował hasłom pozytywistycznym. Żywo interesował się sprawami ludzi najbiedniejszych, a zwłaszcza oświatą czy ich położeniem ekonomicznym. W rozmowie z Zygmuntem pyta o mieszkańców Osowców. Z entuzjazmem podchodzi do reform społecznych, pracy u podstaw czy idei pracy organicznej. Zapoznaje Marynię z nowymi programami, które mają na celu poprawę życia najniższych i najbiedniejszych warstw społecznych. Witold nie czuł się panem na folwarku, chciał być nauczycielem. Wiedział, że oświecona i dokształcona służba jest kluczem do osiągnięcia sukcesu. Zaczynając od nich, można zmienić gospodarkę. Chciał uczyć nowych sposobów gospodarowania ziemią, używania nowoczesnych maszyn. Darzył ciepłymi uczuciami Justynę, która chętnie pomagała w pracach sąsiadom Bohatyrowiczom. Było to o tyle godne podziwu, że ród ten był skłócony od dawna z rodziną Korczyńskich.

Sam Witold był za pojednaniem i wspólną pracą. Krytykował salonowe rozrywki, które nie przynosiły nic pożytecznego. Był osobą bardzo otwartą. Nie żywił urazy do Bohatyrowiczów. Lubił chodzić do ich gospodarstwa i rozmawiać z Anzelmem, na przykład o hodowli drzewek owocowych i innych sposobach zagospodarowania ziemi. Dyskutował z nim na temat swojego najnowszego pomysłu – budowy wspólnego młyna, który zastąpiłby żarna i zaoszczędził ludziom pracy. Widać, że Witold był osobą bardzo pomysłową i przedsiębiorczą. Bardzo ważne było dla niego dobro innych ludzi, zwłaszcza tych prostych, biednych i bezbronnych. Był realistą. Nie opracowywał nowych, niewykonalnych planów. Jego działania miały na celu usprawnienie pracy i odciążenie pracowników, przy zastosowaniu zdobyczy techniki.

Co do oświecania ludzi niewykształconych, postulaty Witolda nie były pustymi frazesami. Pewnego dnia chłopak zobaczył, że jego ojciec Benedykt krzyczy na parobka, który zepsuł żniwiarkę. Mało tego, że młody Korczyński wyjaśnił mu dokładnie i krok po kroku budowę maszyny, w sposób prosty i obrazowy. Zaproponował, że rano obaj pojadą do kowala, ażeby ją naprawić. Chłopak nie czuł się lepszy ze względu na swoje położenie. Pragnął nieść pomoc i radę tym, którzy tego potrzebowali. Bliscy mu byli ludzie, którzy podzielali jego zainteresowania i zamiłowanie do ciężkiej pracy.

Witold Korczyński wierzył w naukę, w jej moc, dzięki której można przeobrażać świat. Chciał, aby wszyscy byli równi. Nie uznawał podziałów na klasy społeczne, a w szczególności nie był zwolennikiem tworzenia i pogłębiania podziałów w społeczeństwie. Podziwiał ludzi ciężko pracujących na swoje utrzymanie. Młody i porywczy człowiek stopił lód w sercu swoje ojca, który nie podzielał wszystkich pomysłów syna. Na koniec jednak, obaj panowie Korczyńscy, wpadli sobie w objęcia i połączyli siły dla dobra swojego majątku.

Postawa młodego mężczyzny jest moim zdaniem godna naśladowania. Z jednej strony pracowity i żywiołowy, dobrze urodzony, a z drugiej gotów służyć radą i pomocą niżej postawionym w hierarchii społecznej. Działał dla wspólnego dobra ponad wszelkimi podziałami i konfliktami. Nie wiele jest osób, które z taką determinacją dążą do celu.