Znaczenie tytułu „Nie-Boska komedia” - „Nie-Boska komedia” Krasińskiego a „Boska komedia” Dantego. Opracowanie

Dzieło Krasińskiego miało początkowo nosić tytuł „Mąż”. Jednak autor po jego przeczytaniu dostrzegł pewne podobieństwa do „Boskiej komedii” Dantego, szczególnie do jej pierwszej części – „Piekło”. Świat przedstawiony przez Krasińskiego przypomina właśnie to miejsce, gdzie rządzą siły zła.

Nawiązanie do tak wybitnego dzieła, jakim była „Boska komedia”, nie jest przypadkowe. Tytuł często odgrywa znaczącą rolę w procesie interpretacji utworu literackiego. Przywodząc na myśl poemat Dantego, Krasiński świadomie rozszerzył zakres rozumienia swojego dramatu. Podobieństwa do dzieła Dantego nie kończą się jedynie na świecie, jaki został przedstawiony w „Nie-Boskiej komedii”. Pewną rolę odgrywa tutaj także motyw wędrówki, jaką Henryk odbywa po obozie rewolucjonistów. Podobnie jak Dante, także i on ma swojego przewodnika, którym jest Przechrzta. Sceny i obrazy, jakie dany jest mu zaobserwować w zwiedzanym miejscu, przywodzą na myśl dantejskie piekło.

Tytuł „Nie-boska komedia” to także zaprzeczenie wizji roztaczanej przez Dantego. Jeśli przypomnimy sobie obraz, który przedstawia ten poeta, to uświadomimy sobie harmonię, jaka panowała w jego zaświatach. Nawet w piekle wszyscy grzesznicy mieli swoje miejsce w określonych kręgach. Zupełnie inny porządek, a raczej nieporządek, przywołuje Krasiński. Świat przedstawiony w „Nie-Boskiej komedii” to miejsce pełne chaosu, wręcz rozpadające się. Wspomniany wyżej rozkład świata może zasugerować brak obecności Boga. Ten fakt podsuwa nam kolejny sposób interpretacji dzieła Zygmunta Krasińskiego. Ludzie kształtują świat według własnej woli, a Stwórca wydaje się nie mieć w tym procesie żadnego znaczenia. Dante sugerował pewien model wędrówki człowieka – od piekła, przez czyściec, do raju. Krasiński wydaje się przedstawiać ludzkie życie jako ciągłe upadki. Dzieło kończy się apokaliptyczną wizją, kiedy to Chrystus przybywa na ziemię, by zaprowadzić porządek. To wszystko świadczy o tym, że ludzkie działania są niemal bez znaczenia. Należy podporządkować się boskim wyrokom i prawom.

„Nie – Boska komedia” zdecydowanie jest nawiązaniem do twórczości Dantego. O ile jednak włoski poeta przedstawiał zaświaty, Krasiński przenosi piekło na ziemską scenę, gdzie wszystko traci swój ład i porządek.