Opis rycerza - Rycerz średniowieczny

W średniowiecznej literaturze zostają przedstawione trzy wzorce parenetyczne (osobowe). Obok ideału doskonałego świętego (który zostaje zaprezentowany w „Legendzie o świętym Aleksym”) czy wzorowego władcy – tutaj należy wskazać na króla Karola Wielkiego – występuje wzorzec doskonałego rycerza. Uosabia go tytułowy bohater „Pieśni o Rolandzie”.

Modelowy średniowieczny rycerz powinien pochodzić z zacnego, cieszącego się dobrą sławą rodu. Rycerz powinien charakteryzować się odwagą, walecznością i dumą. Jest to człowiek szlachetny, którego cechuje gorąca miłość do ojczyznę i swojego władcy. Rycerz gotowy jest oddać życie w walce o dobro ojczyzny bądź o dobre imię władcy. Ponadto rycerz gotów jest walczyć o dobro swoich współtowarzyszy oraz kobiet – broni nie tylko swojej damy serca, ale także wdów i sierot.

Rycerz powinien być człowiekiem wykształconym, a jednocześnie wzorowym chrześcijaninem, wyznający gorliwie katolicką wiarę. Ponadto chętnie podejmuje on walkę w trosce o obroną wiary chrześcijańskiej, a także bierze udział w walkach mających na celu szerzenie chrześcijaństwa (należy pamiętać, że w średniowieczu nawracano za pomocą miecza). Walcząc, przestrzega kodeksu rycerskiego, który obejmuje  pomoc słabszym oraz zakazuje atakować wroga bez uprzedzenia.

Dla rycerza najważniejszą wartością jest honor, który nie pozwala uciec z pola walki – honor był większą wartością niż życie. W trosce o honor, który mógł zostać naruszony, rycerz wyzywa drugiego na pojedynek. Wzorcowy rycerz jest mistrzem w rzemiośle rycerskim, doskonale czuje się na koniu i biegle  włada mieczem.

Podsumowując, rycerz otacza miłością – i broni przy pomocy miecza – takich wartości jak honor, duma, wiara chrześcijańska. Swoją miłość do ojczyzny również wyraża walcząc o poszerzenie jej granic bądź w ich obronie. Zgodnie ze średniowiecznym ars moriendi (sztuka umierania) rycerz powinien umrzeć walcząc w obronie ojczyzny lub religii, a jego atrybutami w momencie śmierci są krzyż i miecz.

Wszystkie te cechy posiada Roland, średniowieczny rycerz, tytułowy bohater „Pieśni o Rolandzie”. Opisywana w opowieści bitwa miała miejsce w VIII wieku n.e.  i jest wydarzeniem historycznym.