Adam Mickiewicz „Sonety Krymskie” - „Ajudah” - interpretacja i analiza sonetu

„Sonety krymskie” zostały napisane przez Adama Mickiewicza podczas jego pobytu w Rosji. Często odwiedzał on Krym, gdzie zafascynowany egzotycznymi krajobrazami próbował „uciszyć” tęsknotę za ojczyzną. ”Ajudah” to sonet, w którym znajdziemy nie tylko fascynujące opisy przyrody, ale także bardzo ciekawą refleksję metapoetycką.

Pierwsze dwie strofy są bardzo barwnym przedstawieniem krymskiej przyrody, a dokładniej morza widzianego z tytułowego wzniesienia. Ukazana została ona w ruchu, co opisujący ją podmiot liryczny osiągnął dzięki nagromadzeniu czasowników takich jak: „miecą”, „kołują” czy „rozbijają się”. Wskazują one na nieco chaotyczny, ale także spontaniczny wymiar ruchu. Ta pełna wigoru i potęgi natura wzbudza w podmiocie lirycznym podziw i szacunek. Jest to obraz, który na pewno inspiruje go do pewnych rozważań, jakie zostaną podjęte w części refleksyjnej.

Dwie tercyny zawierają przemyślenia podmiotu lirycznego na temat poezji. Dostrzega on pewne podobieństwo między oglądanym krajobrazem, w którym morska woda ściera się z brzegiem, a sercem poety. Jest ono wystawione na działanie namiętności, bardzo przypominających morskie przypływy i odpływy. Serce, czyli sfera uczuć i wrażliwości, wciąż dotykane jest przez różne doświadczenia. Mogą być to niepogody, ale prawdopodobne są także radości. „Namiętność często groźne wzburza niepogody; / Lecz gdy podniesiesz bardon, ona bez twej szkody / Ucieka w zapomnienia pogrążyć się toni.” Bardon to starożytny instrument Muz, a więc atrybut tworzenia. Poeta poprzez swoją działalność radzi sobie z napływem kolejnych namiętności. Burza w jego sercu jest chwilowa, ucicha gdy zostanie przeniesiona na karty kolejnego dzieła. Wspomniane przez podmiot liryczny wieńce, czyli nagroda, przysługują tylko tym poetom, których twórczość składa się z autentycznych uczuć.

Budowa „Ajudahu” jest typowa dla sonetu. Cztery strofy (dwa tetrastychy, dwie tercyny). Każdy wers liczy po trzynaście sylab. Rymy pojawiające się w utworze są żeńskie, okalające (w tetrastychach), natomiast w tercynach przybierają postać aaa bbb. Adam Mickiewicz w swoim sonecie wykorzystał liczne epitety (najczęściej służą one wyeksponowaniu piękna i potęgi przyrody), porównania oraz metafory, które pozwalają przenieść odbiorcę w poetycki i tajemniczy świat.

„Ajudah” to ostatni z „Sonetów krymskich”. Poza kolejnym opisem niepowtarzalnej i cudownej przyrody tego miejsca, odnajdziemy w nim także refleksję nad byciem poetą. Obraz wody ścierającej się z brzegiem przywodzi mu na myśl serce artysty targane namiętnościami. Twórczość jest jego powołaniem, tym co pomaga mu żyć, ale także tym, co przynosi mu sławę.