Al-Kaida - organizacje terrorystyczne - charakterystyka

Od czasu zamachu terrorystycznego na World Trade Center z 11 września 2001 roku najbardziej poszukiwanym bojownikiem stał się Osama ben Laden, przywódca Al-Kaidy, której przypisuje się ów atak. Podstawą ideologii Al-Kaidy (z arabskiego nazwa ta oznacza bazę lub elitę) jest fundamentalizm islamski. 

Początki tej organizacji terrorystycznej (prawdopodobnie posiadającej największy zasięg oddziaływania na świecie) wiążą się z działalnością tzw. Braci Muzułmańskich - islamskiego bractwa religijnego, które głosiło potrzebę prowadzenia świętej wojny (dżihadu) w imię Allaha. Abdullah Azzam, jeden z mówców Bractwa, nawiązał kontakt ze studentem Uniwersytetu Króla Abdul Aziza w Dżuddzie i synem bogatego przedsiębiorcy, Osamą ben Ladenem. Gdy w 1979 roku nastąpiła inwazja wojsk radzieckich na Afganistan, zwolennicy dżihadu nawoływali do wspólnej walki Arabów przeciw najeźdźcy. Zdołano ściągnąć dziesiątki tysięcy ochotników. Ben Laden przybył do Afganistanu z konkretnym planem stworzenia oddziałów mudżahedinów (wojowników islamu). 

Na zwerbowanie ochotników, budowę obozów szkoleniowych, poprawę infrastruktury, skonstruowanie systemu bunkrów w rejonie i zdobycie broni do walki przeznaczył własne środki finansowe, które pozostawił mu w spadku ojciec. Szybko stał się postacią numer jeden w wojnie afgańskiej. W 1984 roku ben Laden ulokował centralę całego ruchu (nazwano ją Mekhtab al-Khidemat, MAK) w Peszawarze. Oddziały mudżahedinów walczące z wojskami rosyjskimi finansowo wspierały Stany Zjednoczone. W 1989 roku na bazie MAK stworzono Al-Kaidę (znaną też pod nazwą Al-Qaeda), której celem nadrzędnym było wspieranie organizacji muzułmańskich walczących z wrogami islamu. Wsparcie ben Ladena udzielone Afgańczykom przyczyniło się do porażki ZSRR w wojnie. W miarę rozszerzania działalności nawiązano kontakty z szeregiem organizacji terrorystycznych z całego świata. Obecnie Al-Kaida powiązana jest z grupami z kilkudziesięciu krajów, wspiera bojowników muzułmańskich m.in. w Afganistanie, Somalii, Kosowie, Bośni i Pakistanie. 

W kolejnych latach wrogami numer jeden stały się Izrael, Stany Zjednoczone oraz szeroko pojęte państwa Zachodu. W 1998 roku ben Laden oficjalnie ogłosił utworzenie Światowego Frontu Islamskiego na Rzecz Walki z Żydami i Krzyżowcami, do którego przyłączyły się organizacje terrorystyczne z wielu państw. Walkę z wrogami islamu prowadzono za pomocą metod zbrojnych. Zorganizowano szereg akcji terrorystycznych, m.in. atak na ambasady USA w Kenii i Tanzanii oraz na amerykański okręt wojenny w Jemenie. Wszystko wskazuje na to, iż Al-Kaida stała również za zamachami terrorystycznymi na World Trade Center i Pentagon z 11 września 2001 roku, a także za zamachami bombowymi na metra w Madrycie (2004) i w Londynie (2005). Wrześniowy atak na WTC stał się największą tragedią w historii USA, zginęło wówczas około 3 tysięcy osób. Reakcją Stanów Zjednoczonych było rozpoczęcie tzw. wojny z terroryzmem. Amerykańskie siły powietrzne zbombardowały obozy i kryjówki członków Al-Kaidy w Afganistanie. 

W kolejnych latach schwytano bądź zlikwidowano ponad dwa tysiące osób powiązanych z organizacją, m.in. odpowiedzialnych za bezpośrednie przeprowadzenie ataku z 11 września, Khalida Sheikha i Ramziego Binalshibhiego. Nigdy nie zdołano jednak pochwycić samego ben Ladena, przyjmuje się, iż zbiegł on do Pakistanu. Po akcjach Amerykanów zostały rozbite struktury organizacji, jednak sama ideologia głoszona przez przywódców Al-Kaidy przetrwała i ciągle jest inspiracją dla działalności szeregu islamskich ruchów terrorystycznych.