Ustrój polityczny Chin - charakterystyka

Chińska Republika Ludowa jest największym na świecie państwem komunistycznym, w którym kluczową rolę odgrywa Komunistyczna Partia Chin. Najważniejszym organem państwowym ChRL jest jednoizbowy parlament - Ogólnochińskie Zgromadzenie Przedstawicieli Ludowych (OZPL). Tworzy go 2979 deputowanych wybieranych w wyborach pośrednich przez zgromadzenia ludowe, sprawujące władzę w jednostkach terytorialnych najwyższego stopnia oraz w okręgach wojskowych, na okres 5 lat. Uprawnienia OZPL dotyczą przede wszystkim ustrojodawstwa i uchwałodawstwa, ponadto powołuje ono premiera, głowę państwa, prokuratora generalnego Naczelnej Prokuratury Ludowej i kierownika Najwyższego Sądu Ludowego.

Do kompetencji Zgromadzenia należy także kierownictwo gospodarką państwa, powoływanie urzędników, decydowanie o wojnie i pokoju oraz zwierzchnictwo nad administracją i samorządem terytorialnym. Najważniejszym organem wewnętrznym OZPL jest Stały Komitet, który zajmuje się pracami parlamentu.

Rząd (Rada Państwowa) sprawuje pieczę nad administracją państwową, uchwala budżet, może także wydawać uchwały i rozporządzenia. Kieruje nim premier wybierany przez parlament na okres 5 lat. Funkcję głowy państwa pełni natomiast Przewodniczący Chińskiej Republiki Ludowej (jego kadencja trwa 5 lat). Wyboru Przewodniczącego dokonuje Ogólnochińskie Zgromadzenie Przedstawicieli Ludowych. Kompetencje głowy państwa ograniczają się głównie do funkcji reprezentacyjnych, ponadto powołuje on premiera i członków Rady Państwowej (ale na wniosek OZPL) i podpisuje umowy międzynarodowe. Obok osoby Przewodniczącego Zgromadzenie wybiera także wiceprzewodniczącego, który w razie śmierci głowy państwa przejmuje jego uprawnienia.

Ważną rolę w systemie politycznym Chin odgrywa również Centralna Rada Wojskowa, która jest zwierzchnikiem Chińkiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej. Do jej zadań należy również kwestia modernizacji armii i kontrola nad nią. Władza sądownicza w Chinach ma charakter trójstopniowy, organem stojącym na szczycie hierarchii sądowej jest Najwyższy Sąd Ludowy. 

Chiny cechuje dosyć skomplikowany podział administracyjny, bowiem posiada on aż czterostopniowy system samorządów terytorialnych - jednostkami najwyższego stopnia są: prowincje, autonomiczne regiony, wydzielone miasta oraz dwa specjalne Regiony Administracyjne. Władze w jednostkach samorządowych sprawują zgromadzenia ludowe regionu, wybierane na określone kadencje.