Prawa człowieka - prawa ekonomiczne - interpretacja, charakterystyka, przykłady

Prawa gospodarcze, socjalne i kulturalne wchodzą w obręb praw człowieka II generacji. Służą przede wszystkim zaspokojeniu potrzeby bezpieczeństwa, w tym przypadku socjalnego, a ponadto obarczają państwo obowiązkiem natury społecznej i gospodarczej. Ekonomiczne prawa człowieka zostały zapisane m.in. w Międzynarodowym Pakcie Praw Gospodarczych, Socjalnych i Kulturalnych z 1966 roku. Dotyczą one ekonomicznej sfery życia człowieka i obejmują m.in. prawo do pracy, prawo do własności, prawo do dziedziczenia, prawo do strajku oraz do tworzenia związków zawodowych.

Bodajże najważniejszym prawem z wymienionych jest prawo do pracy, bowiem to ono zapewnia możliwość utrzymania się obywatelowi. Wynika z niego, iż każdy człowiek ma prawo do podjęcia uczciwej pracy, która zapewniłaby mu egzystencję na odpowiednim poziomie finansowym i jednocześnie pozwoliła na rozwój indywidualny. Ochrona prawa do pracy została wprowadzona głównie by zagwarantować człowiekowi stabilizację finansową (a dzięki temu i społeczną), a także zapobiegać powstawaniu zjawiska ubóstwa. Obok samego prawa do pracy występuje prawo do godnych i bezpiecznych warunków pracy oraz do godziwego wynagrodzenia. Warunki pracy oprócz spełnienia wymogów higieny i bezpieczeństwa pracy, które mają zapobiec ewentualnym wypadkom czy utracie zdrowia, powinny być sprawiedliwe i korzystne - nie mogą faworyzować jednych pracowników kosztem innych. Prawo pracy gwarantuje również godziwy zarobek, dostosowany do rodzaju wykonywanych czynności i wkładu osobistego. Podkreśla się również w tym punkcie, iż nie powinno być nierówności w zarobkach ze względu na płeć, co jest widoczną reakcją na przypadki dyskryminacji kobiet w pracy. 

Kolejnym prawem ekonomicznych zagwarantowanym przez państwo jest prawo wolnych związków zawodowych oraz do strajku. Człowiek chcąc wspólnie z pozostałymi pracownikami walczyć o swoje interesy łączy się w grupy, które mają za zadanie ochronę praw członków zakładu i walkę o polepszenie warunków pracy, m.in. finansowych. Ponadto może wyrazić swoje niezadowolenie z obecnej sytuacji wszczynając strajk, który jest formą nacisku na pracodawcę.

Każde państwo powinno zabezpieczać swojemu obywatelowi minimum praw ekonomicznych. W celu realizacji tego postulatu podejmuje określone przedsięwzięcia, m.in. wdraża plan poradnictwa zawodowego, system szkoleń oraz dąży do ogólnego rozwoju kraju.