Osoba fizyczna - co to jest osoba fizyczna? Definicja, cechy, przykłady. Osoba fizyczna a osoba prawna

Pojęcie osoby fizycznej oznacza w języku prawniczym każdego człowieka, każdą jednostkę, której, w związku z pozostawaniem właśnie osobą fizyczną, przysługują pewne prawa (posiada ona tzw. zdolność prawną). Pojęcie to jest używane w prawie cywilnym.

Każdy człowiek jest, zgodnie z art. 8 Kodeksu cywilnego, osobą fizyczną od momentu swoich narodzin (który jest stwierdzony przez akt urodzenia) po czas śmierci (stwierdzonej mocą aktu zgonu). Jako osobie fizycznej, jak już wspomniano, człowiekowi przysługują pewne określone prawa – zdolności prawne, a następnie – wraz z uzyskaniem pełnoletniości – zdolności do czynności prawnych.

Warto dodać, że pojęcie zdolności prawnej jest niestopniowalne – każda osoba fizyczna ma taką zdolność lub, jeśli zostanie prawnie ubezwłasnowolniona, ją traci. Zdolność do czynności prawnych jest natomiast stopniowalna i zależy od pełnoletniości danej osoby fizycznej – pełną zdolność do czynności mają osoby fizyczne pełnoletnie (lub nieletnie, które weszły w związek małżeński – zgodnie z art. 10 Kodeksu cywilnego). Osoby fizyczne niepełnoletnie (poniżej pewnego wieku wyznaczającego granicę pełnoletniości – w Polsce 18 lat, ale mające więcej niż 13 lat) oraz osoby częściowo ubezwłasnowolnione mają tzw. ograniczoną zdolność do czynności prawnych, natomiast wszystkie młodsze osoby fizyczne (także osoby całkowicie ubezwłasnowolnione) – są jej pozbawione.

Nie oznacza to jednak wcale, że najmłodsi nie mogą np. kupować drobnych przedmiotów w sklepie – co również jest formą pewnej czynności prawnej. Brak zdolności do czynności prawnych nie dotyczy bowiem niewielkich spraw związanych z codziennym życiem, takich jak np. zakupy. Interesujące może być także przybliżenie powodów, dla których dana osoba fizyczna może być pozbawiona zdolności do czynności prawnych poprzez ubezwłasnowolnienie lub częściowe ubezwłasnowolnienie. Ubezwłasnowolnienie może wynikać m.in z choroby psychicznej, zaburzeń umysłowych, niedorozwoju umysłowego (art. 16 Kodeksu cywilnego), także np. z narkomanii.

Warto dodać, że zdolność prawną podlegającą pewnym ograniczeniom może zostać przyznana także poczętemu dziecku, które nie stanowi, zgodnie z definicją, osoby fizycznej (termin ten obowiązuje przecież od momentu narodzin). Jest to związane z umożliwieniem takiemu poczętemu dziecku wzięcia udziału w procedurze dziedziczenia.