Wartość - Wartości społeczne - definicja, opis, przykłady

Wartość to pewna rzecz (niekoniecznie materialna), do której warto dążyć – wartości społeczne to tym samym wartości, do których osiągnięcia (posiadania) zmierzają całe grupy społeczne, są one wspólne dla danego społeczeństwa. Poszczególne wartości układają się w systemy wartości, czyli hierarchiczny układ wartości utworzony według ich stopnia ważności dla jednostek lub społeczeństw.

Fakt, że w pewnym społeczeństwie występują wspólne wartości, jest związany z dwoma czynnikami. Po pierwsze, pewne wartości wynikają z tego, co wspólnie potrzebne jest wszystkim ludziom. Te wartości społeczne to życie (jest wartością nadrzędną) bezpieczeństwo, możliwość rozwoju. Drugim czynnikiem wypracowania wspólnych wartości jest dążenie człowieka do jak najlepszego i efektywnego życia w społeczności, współpracy z innymi, stąd wartościami wspólnymi będą: uczciwość, praworządność, tolerancja, również odpowiedzialność i inne.

Wartości wyznawane przez społeczeństwa demokratyczne można podzielić na 4 grupy – zależnie od sfer, do jakich się odnoszą. Są to wartości społeczne (życie, zdrowie, człowiek, dziecko, rodzina itp.), kulturowe (dobra kultury i sztuki, pluralizm kultur, edukacja itp.), polityczne (np. dobre prawo, pokój, prawa wyborcze) i ekonomiczne (np. wolny rynek, praca, zasoby naturalne).

Wyznawanie wspólnych wartości w społeczeństwie odgrywa bardzo istotną rolę w utrzymywaniu i wzmacnianiu ładu społecznego, pełni jednak także inne ważne funkcje: zaspokaja potrzeby społeczeństwa, motywuje do działania (zarówno jednostkę, jak i grupy). Ważne są także: funkcja komunikacyjna – dyskusja wokół poszczególnych wartości wpływa na rozwój komunikacji międzyludzkiej, funkcja integracyjna – organizuje i łączy grupy wokół określonych wartości, funkcja porządkująca – tworzy hierarchię wartości, stanowi drogowskaz postępowania, a także funkcja kulturowa, bowiem wartości są podstawą tworzenia norm moralnych i prawnych.

W przypadku zróżnicowań wartości mamy do czynienia z konfliktem społecznym. Dążenie do wypracowania wspólnych wartości jest więc dobrym sposobem ochrony przed nasilającym się konfliktem społecznym, który może zaszkodzić ładowi społecznemu.