Kambodża - wojna domowa w Kambodży (1970-1975) - opracowanie

W trakcie II wojny światowej Kambodża znalazła się pod okupacją Japonii i Syjamu, a po zakończeniu walk zbrojnych pozostała w sferze dominacji Francji. Ponownie odzyskała suwerenność dopiero w 1954 roku. Wówczas na czele monarchii stanął Norodom Sihanouk. Jednak wkrótce zrzekł się on władzy na rzecz swojego ojca Norodoma Suramarita, a sam objął stanowisko premiera.

Gdy władca zmarł w 1960 roku, władza królewska powtórnie przeszła w ręce Sihanouka. Jego rządy charakteryzowały się przede wszystkim dominacją jednej partii Sangkum, której liderem był król. Wobec takiej polityki zaczęła aktywizować się lewicowa opozycja. Część grup już w 1967 roku wypowiedziała się przeciwko panowaniu Sihanouka i rozpoczęła rebelię w prowincji Battambang. Natomiast inne grupy kambodżańskich komunistów zaczęły formować swoje oddziały w dżungli, gdzie wsparcia udzielały im Chiny. Król nazwał ich „Czerwonymi Khmerami”.

Przygotowania do zbrojnego wystąpienia przeciw władzy Sihanouka trwały kilka lat. W tym czasie rosło również wzburzenie prawicowej opozycji, której przewodził Lon Nol, ściśle związany z CIA i mający poparcie Stanów Zjednoczonych. To on jako pierwszy postanowił obalić Sihanouka – w marcu 1970 roku przeprowadził zamach stanu i odsunął go od władzy, jednocześnie samemu przejął rządy w kraju. Dało to początek wojnie domowej, która trwała do 1975 roku.

Lon Nol był zwolennikiem ingerencji USA w sprawy Kambodży, co nie podobało się znacznej części ugrupowań. W takiej sytuacji również Czerwoni Khmerzy zaangażowali się po stronie opozycji wobec nowej władzy i poparli obalonego księcia Sihanouka. Zawarli ponadto porozumienie z ugrupowaniami demokratów i monarchistów, z którymi założyli Zjednoczony Front Narodowy Kambodży (ZFNK). Wspólnie dążyli do obalenia nowego króla. Czerwoni Khmerzy stanowili w zjednoczonym froncie główną siłę i gdy tylko nadarzyła się okazja, by przejąć rządy w kraju, podjęli się akcji zbrojnej, w wyniku której w kwietniu 1975 roku zajęli stolicę państwa Phnom Penh i obalili Lon Nola.

Akt przejęcia władzy przez Czerwonych Khmerów teoretycznie zakończył trwającą pięć lat wojnę domową, jednocześnie stał się jednak początkiem najbardziej krwawych w historii Kambodży rządów. Przywódca Komunistycznej Partii Kambodży – Pol Pot podjął się brutalnej próby wdrożenia reformy komunistycznej, co w ciągu czterech lat panowania Czerwonych Khmerów przyniosło kilka milionów ofiar.