Wojna Niemiec z ZSRR w latach 1943-1945

Rok 1943 przyniósł znaczącą zmianę na froncie wschodnim. Ofensywa wojsk niemieckich została załamana podczas walk o Stalingrad. Zakończyły się one 2 lutego 1943 roku, całkowitą kapitulacją armii hitlerowskiej. Od tego momentu to ZSRR podjęło próbę przeprowadzenia kontrofensywy. Ogromne ilości żołnierzy, zmobilizowanych w ramach Wielkiej Wojny Ojczyźnianej ruszyło na front w celu ostatecznego pokonania Niemców.

18 stycznia odbito z rąk niemiecki Szlisselburg. Było to bardzo istotne wydarzenie ponieważ dzięki temu udało się nawiązać sowietom kontakt z oblężonym Leningradem. Miasto było bowiem od 8 września 1941 oblegane, a hitlerowskie wojska próbowały zagłodzić mieszkańców. Niemcy próbowali podjąć ofensywę na południu - rozpoczęto ją 22 lutego i po początkowych sukcesach po raz kolejny natarcie zostało zatrzymane przez wzgląd na złą pogodę. Front nie ulegał znaczącym zmianom aż do lata tego samego roku. Wtedy to Niemcy podjęli próbę przełamania łuku Kurskiego, co mogło całkowicie wpłynąć na odmianę sytuacji na froncie. Akcję przeprowadzono w ramach operacji „Zitadelle”, którą rozpoczęto 5 lipca 1943 roku. Obie strony zebrały w tej samej okolicy ogromne ilości sprzętu, które miały zmierzyć się ze sobą aby ostatecznie odmienić losy wojny na wschodzie. Już w tydzień później, 12 lipca koło Prochorówki, miała miejsce największa bitwa z udziałem wojsk pancernych w historii. Ofensywa niemiecka, za cenę ogromnych strat, została powstrzymana przez Armię Czerwoną, a operacja „Zitadelle” ostatecznie została przerwana. Wielkie natarcie wojsk sowieckich rozpoczęło się 23 sierpnia i zaczęło bardzo szybko odnosić sukcesy nad rozbitymi niemieckimi wojskami. W listopadzie zajęto już nawet Kijów. Udało się także pokonać atak dywizji SS, który w połowie miesiąca zadawał sowietom duże straty. Rok 1943 zakończył się całkowitym przejęciem inicjatywy przez Armie Czerwoną na całej linii frontu

18 stycznia 1944 uwolniono Leningrad od długotrwałego oblężenia, błyskawiczne postępy wojsk ZSRR doprowadziły do odbicia Ukrainy wraz z Krymem. Natomiast w lipcu przekroczono już Bug, w ramach ofensywny letnio-jesiennej. Została ona jednak powstrzymana w związku z sytuacją zaistniałą w Polsce. Zgodnie z koncepcją planu „Burza”, dnia 1 sierpnia 1944 wybuchło Powstanie Warszawskie. Miało ono na miejscu wyzwolić miasto przed wkroczeniem do niego wojsk sowieckich, na pomoc których jednak bardzo liczono. Tymczasem Armia Czerwona na rozkaz Stalina została wstrzymana, a do dalszych walk doszło dopiero po stłumieniu powstania przez wojska niemieckie. ZSRR pragnęło wyniszczenia wojsk polskich, aby móc bezkarnie podporządkować te tereny nowym rządom komunistycznym w przyszłości.

Warszawę zajęto dopiero w styczniu 1945 roku, wtedy też wznowiono ofensywę. W jej ramach przeprowadzono tzw. operację pomorską, która miała miejsce na przełomie marca i kwietnia 1945. Dzięki tym działaniom zniszczono większość wojsk niemieckich, znajdujących się w rejonie Pomorza. Wojsko polskie, które uczestniczyło w tych walkach, 6 kwietnia dokonało symbolicznych zaślubin z morzem - w Gdyni. Rozbicie wojsk III Rzeszy na tych terenach pozwoliło na utworzenie bezpośredniego korytarza prowadzącego do Berlina. Dzięki niemu rozpoczęto 16 kwietnia przeprowadzenie operacji berlińskiej, a po ciężkich walkach udało się przełamać niemiecką linię obrony na Odrze i następnie dokonać okrążenia stolicy III Rzeszy.  Miasto zostało zdobyte 2 maja 1945 roku przez wojska ZSRR oraz część wojsk polskich, które razem z nimi brały udział w kampanii. II wojna światowa w Europie uległa ostatecznemu zakończeniu.