Władysław IV Waza - panowanie

Władysław IV Waza - syn Zygmunta III Wazy i jego pierwszej żony Anny Habsburżanki urodził się 9 czerwca 1595 w Łobzowie, a zmarł 20 maja 1648 w Mereczu. Był królem Polski w latach 1632-1648, które to nazwane zostały „złotymi czasami”.

Okres ten przyniósł Rzeczpospolitej upragniony pokój. W 1621 r. odparto najazd turecki, a w 1635 r.  w Sztumskiej Wsi podpisano pokój z Rosją i rozejm ze Szwecją. Stłumiono również powstanie Kozaków na Ukrainie w 1638 r. Państwo polsko-litewskie zajmowało największe w swych dziejach terytorium - około 990 tys. km2, a liczbę ludności szacowano na około 10 milionów. Opanowanie zewnętrznego zagrożenia i dystans wobec wojny trzydziestoletniej pozwalały odbudować handel zbożowy, intensywnie kolonizować ziemie zdobyte na wschodzie, zwiększać luksusową konsumpcję oraz tworzyć dobra kultury artystycznej i intelektualnej.

W ostatnich latach panowania Władysław IV Waza planował udział w koalicji antytureckiej i w związku z tym rozpoczął zaciągi Kozaków do przyszłej armii. Przygotowanie wojenne króla wywołały protesty magnatów i szlachty, przeciwnych wszelkim działaniom zaczepnym wobec Turcji. Na sejmie w 1646 r. zmuszono Władysława IV Wazę do odwołania werbunku oddziałów kozackich i wyrzeczenia się planów wojennych. Z tymi decyzjami z kolei nie chcieli pogodzić się Kozacy, którzy oczekiwali licznych korzyści dzięki wojnie. Ich niezadowolenie doprowadziło w 1648 r. do wybuchu wielkiego powstania na Ukrainie, które zapoczątkowało kolejny konflikt z Rosją oraz długotrwały kryzys państwa.