Kryzys zadłużeniowy lat 80. Przyczyny upadku ZSRR

Na początku lat osiemdziesiątych na świecie, a zwłaszcza w ZSRR i bloku wschodnim, można było zauważyć objawy kryzysu strukturalnego wywołanego zadłużeniem. Bardzo duże i szczególne trudności ujawniły się w bloku sowieckim, zapoczątkowane zostały przez pogarszającą się sytuację gospodarczą poszczególnych państw.

Załamał się PRL, zakłócenia wystąpiły w ZSRR w związku z surową zimą w 1979 r. Tempo rozwoju ekonomicznego diametralnie spadło, a cały świat zaczął tonąć w kryzysie. W 1980 r. tendencja ta nasiliła się - kryzys w PRL narastał, na Węgrzech spadł dochód narodowy o 1% a zahamowanie wzrostu rozwoju gospodarczego zaznaczyło się w ZSRR, Rumunii i Czechosłowacji. Produkcja stali, podstawy potęgi komunistycznej przestała się zwiększać.

Zmalała znacznie efektywności gospodarki. Nakłady inwestycyjne rosły coraz wolniej, co spowodowane było zadłużeniem gospodarki wielu państw. Kryzys pociągał za sobą pogarszające się morale pracy, apatia innowacyjności gospodarczej, koszty eksploatacji i katastrofalne zadłużenie zwłaszcza krajów satelickich Moskwy. Powstały kryzys wystawił na próbę zwłaszcza blok komunistycznych państw, które mimo usilnych prób nie zdołały oprzeć się światowemu kryzysowi. Efektem czego było stopniowe uwalnianie się poszczególnych państw od wpływów radzieckich, przewroty, bunty i demonstracje na których domagano się zmiany gospodarczej wizji państwa przesądziły o losie imperium komunistycznego.

Przywódcy Kremla nie potrafili zapobiec zagrożeniu podstaw ekonomicznych systemu socjalistycznego. Zły stan Breżniewa stał się przedmiotem różnych spekulacji. Ideologia komunistyczne chyliła się ku upadkowi. Światowy kryzys zadłużenia przyczynił się do równi pochyłej na której system komunistyczny nie potrafił się odnaleźć i w końcu legł w gruzach.