Marzec 1968 r. - wystąpienie Gomułki

Wydarzenia marcowe 1968 r. zmusiły władze PRL do konkretnych działań. 19 marca 1968 r. zorganizowano w Sali Kongresowej w Warszawie spotkanie PZPR. Gomułka zdecydowanie poparł zarzuty jakie rzucali moczarowcy. Gomułka ostro potępił działania antyradzieckie, antysocjalistyczne prowokacje i zaczął rzucać oskarżenia pod adresem żydowskich działaczy, którzy według Gomułki byli inicjatorem owych wydarzeń i zamieszek. Gomułka zaczął obłudnie zapewniać, że jego decyzje i działania nie są powiązane z antysemityzmem a jedynie dotyczą walki z syjonizmem. Spotkanie PZPR bardzo wspierało Gomułkę, na sali zaczęto skandować „śmielej śmielej”, „Wiesław, Wiesław”. Gomułce udało się obronić swoją pozycję, dzięki antysemickiej propagandzie zdołał zażegnać spory i problemy partyjne.

Z kolei przemówienie Gomułki na temat rzekomych działań syjonistów spotkało się ze stanowczym sprzeciwem grup studenckich. Studenci z Politechniki Warszawskiej i Uniwersytetu Warszawskiego rozpoczęli strajk okupacyjny. Władze zagroziły rozwiązaniem uczelni jeśli strajki nie zostaną zakończone. Manifestacje studenckiego niezadowolenia bardzo szybko została zdławiona. Kościół zaczął ostro krytykować działalność Gomułki. Prymas Wyszyński ostro krytykował antysemityzm i obawiał się nawrotu tendencji rasistowskich. Wystąpienie Gomułki zostało potępione przez studentów, kościół i uczelnie. Jednak protesty i demonstracje na nic się zdały. Władze rozprawiły się z marcowym ruchem demokratycznym definitywnie. Do końca marca 1968 r. oczyszczono PZPR z wrogich aktywistów, pozbyto się ok. 8 tys. osób a blisko 80 osób straciło znaczące stanowiska w kraju. Represje antysemickie doprowadziły do wyjazdu z kraju wielu ludzi pochodzenia żydowskiego.

Obawiano się tendencji rasistowskich. Sytuacja antysemickich wystąpień dotyczyła oczywiście konfliktu izraelsko-arabskiego. Po klęsce arabskiej, którzy popierani byli przez Związek Radziecki, nagonka na Żydów była czymś oczywistym. Wystąpienie Gomułki było również związane z wewnętrznymi problemami partii PZPR, w której zaczęły dominować tendencje odśrodkowe. Partia była skłócona i wewnętrznie rozbita. Gomułka musiał znaleźć usprawiedliwienia dla swych decyzji a dążył do ujednolicenia stronnictwa i skupienia władzy przy sobie. Moczarowcy ostro dążyli do zmian w partii, próbowali usunąć całe otoczenie Gomułki i chociaż ich atak nie był skierowany bezpośrednio przeciwko samemu Gomułce to jednak efekty ich działań należy uznać za antygomułkowskie.

W rezultacie Żydzi stali się tylko pretekstem do dokonania w partii czystki a sam Gomułka uległ pewnej propagandzie moczarowców.