Krzysztof Kolumb - biografia, życiorys

Krzysztof Kolumb urodził się nad Genuą, prawdopodobnie w październiku, pomiędzy rokiem 1430, a nawet 1456. Oficjalnie uznaje się za datę jego przyjścia na świat dzień 29 października 1451 roku. Chłopiec przywitał życie w Zaułku Tkaczy, był synem tkacza i kupca, Domenica Kolombo oraz Zuzanny Fontanarossy. Teorie dotyczące jego pochodzenia są różne – najwcześniejsze losy przyszłego podróżnika wciąż okrywa tajemnica.

Najnowsze z badań opublikowane przez Manuela Rosę ujawniają dowody na rzekome polskie pochodzenie żeglarza. Kolumb miałby według nich być potomkiem Władysława III Warneńczyka, samego króla Polski, który nie zginął – jak podają źródła historyczna – pod Warną, lecz przeżył i ukrywał tożsamość na wygnaniu na Maderze. Królewskie pochodzenie „Krzysztofa Kolumbowicza” uzasadniałoby łatwość, z jaką przyszło odkrywcy rozwinąć swoją karierę.

Jako mały chłopiec Krzysztof lubił wpatrywać się w drzeworyty przedstawiające portugalskie karawele z żaglami. Interesował się książkami, mapami i dokami portowymi, nad wyraz zaś okrętami. W latach młodzieńczych podjął pracę w domu bankowym Centurionach, która to profesja wymagała od niego częstego podróżowania drogą morską. W 1476 roku Krzysztof Kolumb podczas żeglugi do Lizbony i Flandrii pod banderą Genui wpadł w ręce floty francusko-portugalskiej.

Podróżnik został rozbitkiem, jednak dostał się na ląd w okolicach Lagos. Stamtąd jego losy poprowadziły go do Lizbony. W tym mieście poznał Felipę Peresrello e Moniz, portugalską arystokratkę wychowaną klasztorze de Santos. Młoda dziewczyna przekonała rodzinę do swojego ślubu z ubogim podróżnikiem. Małżeństwo doczekało się syna Diego Colona. Pięć lat później żona Kolumba zmarła. Po ślubie Kolumb spędzał długie godziny w domu swojej teściowej, studiując mapy udostępniane przez Izabelę Moniz oraz jej męża. W takcie tych studiów natrafił na coś, co przykuło jego uwagę, mianowicie mapę świata wykonaną przez florenckiego badacza i kosmografa, Paulo Toscannellego. Wynikało z niej, że wschodnie krańce Azji oddalone są od wybrzeży Portugalii o jakieś 700 mil. Kolumb nie mógł powstrzymać ciekawości i napisał list do autora intrygującej ryciny. Ku swemu zdziwieniu otrzymał odpowiedź, w której zawierały się następujące słowa:

„Owładnęło tobą wielkie i szlachetne pragnienie dotarcia do krajów, w których rosną korzenie. Odpowiadając tedy na twoje pisanie, przesyłam ci odpis listu, jakim jeszcze przed wojnami Kastylii wysłał napisany do mnie z polecenia Jego Wysokości. Do odpisu załączam mapę żeglarską, podobną do tej, jaką wtedy wysłałem, po to, aby moja odpowiedź zadowoliła cię.”

Mapa Toscannellego nie była precyzyjna – co prawda zakładała, że – wbrew naukom Kościoła – Ziemia jest okrągła, nie uwzględniała jednak możliwości, iż na drodze pomiędzy Europą a Azją może mieścić się inny ląd. Mimo to w głowie Kolumba rodziły się już pragnienia związane z dotarciem do Indii poprzez podróż w zachodnim kierunku. Jego wyobraźnia nie obejmowała jednak rzeczywistych wymiarów globu ziemskiego i znacznie je zaniżała.

Podróżnik podjął próbę rozmów z królem Portugalii Janem II. Po odrzuceniu jego planów w 1485 roku, Kolumb przeprowadził się do Hiszpanii. W tym roku zmarła także jego żona, a nawigator związał się z Beatriz Enriquez, z którą miał syna Ferdynanda (ur. 1488 r.). Zainteresował swoją ideą Enrique de Guzmana oraz Luisa de Cerda. Dwór królewski przyjął je przychylnie, natomiast Izabela Kastylijska, królowa Kastylii i Leónu umożliwiła Kolumbowi zorganizowanie wyprawy, którą sfinansowałby dwór, a także rodzina Pinzonów. Nagrodą dla Genueńczyka miał być dziedziczony tytuł Wielkiego Admirała oraz dziesiąta cześć zysków. Przywilejów tych nigdy nie otrzymał.

3 sierpnia 1492 roku wypłynęły dwie karawele przeznaczone Kolumbowi, Nina i Pint, oraz okręt flagowy Santa Maria. Po dwóch miesiącach żeglugi odkryli Wyspę Watlinga, Kubę i Haiti. Santa Maria rozbiła się, natomiast odkrywca postanowił osobiście podzielić się wieścią o odkryciu nowych lądów z rodziną królewską na barcelońskim dworze.

Wyprawę okrzyknięto sukcesem i w 1493 zorganizowano kolejną. Około siedemnaście statków z dwoma tysiącami pięciuset ochotnikami wyruszyło na podróż w nieznane. 25 września wypłynęli, by odkryć u celu podróży wyspę Dominikę, Marie-Galante, Gwadelupę, Antiguę oraz Portoryko i Jamajkę.

W trakcie żeglugi ludzie Kolumba zaczęli się buntować i wracać do ojczyzny, gdzie skarżyli się na despotyczne postępowanie Krzysztofa. 11 czerwca żeglarz powrócił na ziemie hiszpańskie i tam, przedstawiwszy siebie w jak najlepszym świetle, uzyskał pozwolenie na trzecią wyprawę. Ta jednak doszła do skutku dopiero pięć lat później. Wyposażony w sześć statków, 30 maja 1498 roku wyruszył odkrywać kolejne nieznane tereny. Podczas tej podróży dotarł do ujścia rzeki Orinoko, napotkał wyspę Trynidad, po czym udał się do hiszpańskiego osiedla na Haiti. Tam oskarżono go o autokratyzm, zarzucono mu faworyzowanie własnego syna. Kolumb został aresztowany i odesłany do Hiszpanii. Mimo kiepskiego położenia, dostał ostatnią szansę od królewskiej pary, co zaowocowało czwartą wyprawą do Ameryki.

W 1502 roku 9 maja flotylla czterech okrętów popłynęła na zachód. Za zadanie postawił sobie Kolumb odkrycie zachodniej drogi do Indii. Osiągnęli wybrzeża Hondurasu i Wybrzeża Moskitów. W trakcie tej wyprawy Kolumb zachorował, w związku z czym w listopadzie 1904 roku dostarczono go do Hiszpanii.

Ignorowany przez króla Fernanda, pewien o swój byt materialny, napiętnowany chorobą artretyczną, ślepotą, poruszający się lektyką Krzysztof Kolumb powoli dogorywał z dala od morskich rejsów. Umarł 20 maja 1506 roku w Valladoli. Jego ciało przetransportowano w 1537 roku do katedry w Santo Domingo w Dominikanie, zgodnie z życzeniem podróżnika.