Doktryna Trumana - doktryna powstrzymania

Doktryna Trumana to określenie na przemówienie wygłoszone w Kongresie, dnia 12 marca 1947 roku, przez Harry Trumana. Przemówienie składało się z protestu przeciwko naruszeniu przez ZSRR w Europie Środkowej i Wschodniej postanowień jałtańskich. Następnie prezydent mówił o zagrożeniach ze strony totalitaryzmu, który niszczy pokój światowy, a tym samym jest groźbą dla bezpieczeństwa Stanów Zjednoczonych. Praktyczne działanie miało jednak się koncentrować nie na wojnie z ZSRR, czy też ingerencji w strefie wpływów, którą Moskwa już roztoczyła w Europie. Praktyczne działanie miało objąć te kraje, które jeszcze nie dostały się pod skrzydła komunizmu rosyjskiego, a gdzie istniała co do tego pełna obawa - zatem Grecję jak i Turcję. Prezydent Truman poprosił Kongres o wsparcie finansowe oraz gospodarcze tych krajów. Kongres wyraził zgodę. Grecja otrzymała 250 mln dolarów, Turcja - 150 mln.

Polityka Harry'ego Trumana po Drugiej Wojnie Światowej nacechowana była niezdecydowaniem - Stany Zjednoczone wciąż wahały się czy współpracować ze Związkiem Radzieckim, czy też ostatecznie przeciwstawić się rozlaniu komunizmu na znaczną część Europy.  Polityka ustępstw względem Rosji sprawiła, że po roku 1947 można było jedynie zaakceptować fakty dokonane (które wytworzone zostały już w czasie trwania prezydentury poprzednika Trumana) i Stany Zjednoczone musiały na to przystać. Nie przystały jednak na rozszerzanie wpływów Związku Radzieckiego na Turcję, Grecję, czy w końcu Iran (ten ostatni zwłaszcza interesował Amerykanów ze względu na ropę naftową). W takiej oto atmosferze zrodziła się doktryna Trumana. Z jednej strony była ona potwierdzeniem istnienia strefy wpływów, czyli zaakceptowaniem faktów dokonanych, z drugiej zaś stanowiła wyraźną sugestię położenia tamy dla dalszych zakusów radzieckich. Tym samym doktryna oznaczała odejście od polityki Roosevelta i zmianę kursu politycznego Stanów Zjednoczonych.