Stefan Wyszyński - dokonania, działalność w czasach komunizmu

Stefan Wyszyński zapewne wiedział, że obejmując stanowisko prymasa Polski w roku 1948 podejmuje się zadania niezwykle trudnego, wymagającego od niego odwagi i pełnego zaangażowania. Był to bowiem rok, w którym znacząco nasilił się terror władz komunistycznych wobec Kościoła i poszczególnych duchownych. Chcąc uspokoić sytuacje początkowo Wyszyński starał się doprowadzić do zawarcia porozumienia z władzami, obiecując przy tym pewne ustępstwa. Nie zraziło go nawet fakt, że z inspiracji UB w roku 1949 powstał ruch „księży patriotów” oddanych bezgranicznie komunistom. Zwalczając tę organizację Wyszyński nadal miał nadzieję, że istnieją pewne kwestie, co do których można się dogadać. Porozumienie zawarte w roku 1950 mógł więc uważać za swój sukces. Udało mu się przekonać hierarchię kościelną do swych, jak na owe czasy, dość kontrowersyjnych pomysłów. Efektem ubocznym był jednak fakt, iż uznany został za postać zbyt ugodową wobec wrogów Stolicy Apostolskiej.

Również samo porozumienie, jak się miało okazać nie spełniło pokładanych w nim nadziei. Władza nie zamierzała wprowadzać w życie jej postanowień i szybko sytuacja wróciła do smutnej normy. Apele do prezydenta na niewiele się zdawały. Co więcej, po jednym z nich podjęto, w 1953 r., decyzję o uwięzieniu Wyszyńskiego, który w międzyczasie został już kardynałem. 26 września 1953 roku Prymas został aresztowany i wywieziony z Warszawy.

Kolejne 3 lata prymas spędzić miał pod strażą w kilku miejscach. Pierwszym miejscem izolacji był Rywałd Królewski, następnie Stoczek Warmiński. Później był jeszcze Pródnik Śląski i Komańcza. Okres ten wykorzystał na pracę i modlitwę. W Komańczy powstał tekst Jasnogórskich Ślubów Narodu Polskiego, który odczytany został, w obecności olbrzymiej rzeszy pielgrzymów, 26 sierpnia 1956 r. na Jasnej Górze.

Wolność odzyskał 28 października tego samego roku. Był to efekt odwilży i dojścia do władzy ekipy Władysława Gomułki. Bardzo głośnym echem odbił się wystosowany w roku 1965 r. list do biskupów niemieckich. Inicjatywa mająca na celu pojednanie zwaśnionych narodów bardzo nie spodobała się władzy, która potępiała każde tego typu działanie.

Lata 70-te, czyli okres Polski Gierka, przyniósł względne unormowanie stosunków na linii państwo-kościół. Po wydarzeniach z 1976 władzy zależało wręcz na zjednaniu sobie hierarchów – Piotr Jaroszewicz przesłał życzenia urodzinowe Wyszyńskiemu.

Dwa lata później, gdy papieżem został Karol Wojtyła, Wyszyński był już w podeszłym wieku. Wciąż jednak angażował się w bieżące wydarzenia. W czasie strajków '80 prymas wzywał do mądrości i odpowiedzialności. Wyszyński był również mediatorem w rozmowach pomiędzy Solidarnością a władzami państwowymi. 

Kardynał Stefan Wyszyński zmarł 28 maja 1981 roku w wieku 80 lat. Tłumy wiernych pożegnały duchownego trzy dni później.

Bez wątpienia stwierdzić można, że kardynał Stefan Wyszyński był osobą, która w największym stopniu była odpowiedzialna za Kościół w powojennej Polsce.