Jan Kazimierz - panowanie, rządy

Jan II Kazimierz urodził się w 1609 r., a zmarł w 1672 r. Był królem Polski w latach 1648- 1668 r.; był również tytularnym królem Szwecji z dynastii Wazów. Był synem Zygmunta III Wazy i Konstancji z rodu Habsburgów. W momencie bezkrólewia po śmierci Zygmunta Wazy, poparł kandydaturę do tronu swojego przyrodniego brata - Władysława IV. W 1632 r. wyruszył na pomoc polskiej załodze stacjonującej w Smoleńsku. Podczas wojny trzydziestoletniej zaciągnął się na służbę do cesarza Ferdynanda II i brał bezpośredni udział w wojnie z Francją.

Jan Kazimierz obejmując w Polsce władzę próbował wmocnić swoją pozycję na wzór absolutyzmu francuskiego. Jego posunięcia polityczne wywoływały jednak niezadowolenie magnaterii. Doszło do konfliktu króla z podkanclerzem Radziejowskim, ujawniła się również niekorzystna sytuacja na Ukrainie, gdzie doszło do wojny domowej. Dodatko istniało jeszcze zagrożenie zewnętrzne.

Skłócone z opozycją stronnictwo króla doprowadziło do zerwania w styczniu 1652 r. obrad sejmu bez podjęcia żadnej uchwały. Po raz pierwszy w dziejach Polski obrady zerwała decyzja jednego posła - liberum veto (łac. nie pozwalam). W momencie ustania walki ze Szwedami Jan Kazimierz wrocił do dawnych planów. Próbował dokonać reformy sejmu, by doprowadzić do uchwał za pomocą większości głosów, a jakoże nie miał następcy, miał również plan jeszcze za swojego życia wybrać przyszłego króla. Upatrzono na kandydata francuskiego księcia Kondeusza. Zamiary króla zmobilizowały jednak opozycję, która pod dwództwem Jerzego Lubomirskiego zaczęła ostro zwalczac królewskie plany. Lubomirski odwołał się do szlachty pod hasłem obrony wolności, co doprowadziło do tzw. rokoszu antykrólewskiego. Doszło do wojny domowej która trwała dwa lata (1665-1666). Podczas krwawej bitwy pod Mątwami i rokoszanie pokonali oddziały królewskie, składające się ze słabo zorganizowanych grup Czarnieckiego. Król został zmuszony do ugody z Lubomirskim.

W 1668 r. Jan Kazimierz abdykował i wyjechał do Francji, gdzie niebawem zmarł.