Alfred Camus „Dżuma” - opracowanie utworu

Alfred Camus jest dwudziestowiecznym pisarzem i eseistą żyjącym i tworzącym we Francji. „Dżumę” wydaje w 1947 roku. Należy zauważyć, że dzieło to powstało bezpośrednio po zakończeniu II Wojny Światowej, jego treść i przekaz nawiązują do dramatycznych wydarzeń. Camus obrazuje przerażający świat, niewyobrażalne okrucieństwo, zło i zbrodnie mające miejsce zaledwie kilkanaście miesięcy wcześniej na świecie. 

„Dżuma” jest powieścią parabolą - termin ten oznacza, że opisane wydarzenia należy interpretować na dwóch poziomach. Obok znaczenia dosłownego warto odszukać „drugie dno” opisywanych wydarzeń, ich znaczenie przenośne. Camus stara się uzmysłowić czytelnikowi, że dżuma zaraża wszystkich - nikt przed nią się nie uchroni, nikt nie może czuć się bezpiecznie. Na łamach utworu zostaje ukazana problematyka ludzkiej solidarności w obliczu okrucieństwa wojny. Powieść opowiada o działaniu zwykłych ludzi, którzy nie przeciwstawiają się w jakiś niezwykły sposób, jednak nie ulegają powszechnemu znieczuleniu. Na tyle, jak potrafią, buntują się wobec zła. Bohaterowie powieści nie zgadzają się z rzeczywistością, jednak ich działanie nie przypomina zrywu rewolucyjnego. Wprost przeciwnie - jest próbą pomocy jednostce, brakiem zgody na krzywdę człowieka. 

Znamienne jest znaczenie tytułu - możemy wskazać kilka interpretacji. Po pierwsze, dżuma może być postrzegana jako okrutna i śmiertelna choroba. Po drugie, jako kataklizm niszczący życie ludzkie i dorobek człowieka. Po trzecie, dżumę możemy utożsamiać z wojną - każda niesie ze sobą ogrom strat. Po czwarte, dżumę możemy potraktować jako metaforę zła istniejącego w człowieku. W takim przypadku zakładamy, że natura człowieka jest zła, więc jego zachowanie prowadzi do krzywdy. Po piąte, dżumę możemy utożsamiać z absurdem. Żadne reguły nie wskazują na to, który człowiek umrze. Camus ukazuje świat, w którym nie ma miejsca dla Boga - albo istnieje Bóg, który nie dba o swoje dzieci, nie troszczy się o sprawiedliwość, a jedynie pozwala działać ślepemu losowi.