Henryk Sienkiewicz „Szkice węglem” - streszczenie skrótowe

Akcja noweli „Szkice węglem” toczy się we wsi Barania Głowa. Jej wójt Burak oraz pisarz Zołzikiewicz zawiązują spisek przeciwko jednemu z chłopów - Rzepie. We wsi ma się niedługo odebrać branka do wojska, więc wójt i pisarz postanawiają wpisać Rzepę na listę powołanych. Burak chce w ten sposób ocalić od poboru swego syna, natomiast Zołzikiewicz liczy na zdobycie pięknej żony Rzepy, która już dawno wpadła mu w oko.

Zołzikiewicz jest człowiekiem pozbawionym moralności. Podczas nieobecności Rzepy wybiera się do jego domu, próbuje posiąść jego żonę. Kobietę ratuje pies, rzucając się na pisarza. Ten odchodzi, grożąc powołaniem chłopa do wojska. Kiedy do domu wraca Rzepa, żona opowiada mu o całym zajściu. Mąż idzie do Zołzikiewicza z łapówką, ponieważ nie chce trafić do wojska. Pisarz wyrzuca go beceremonialnie za próg i obmyśla dalszą zemstę.

Wespół z wójtem Burakiem, Zołzikiewicz zaprasza Rzepę na libację alkoholową. Upijają chłopa i dają mu do podpisania powołanie do wojska. Kiedy następnego ranka Rzepa orientuje się, co zrobił, chce w jakiś sposób anulować podpisany papier i ubiega się o sprawiedliwość. Oskarża Zołzikiewicza, jednak ten manipuluje ławnikami i skazuje chłopa na areszt.

Żona Rzepy próbuje wszystkiego, by doprowadzić do uniewinnienia męża. Bezskutecznie prosi o pomoc księdza, dziedziczkę, w końcu wybiera się do naczelnika w dalekich Osłowicach. Jednak również i tam nie spotyka się z dobrym przyjęciem - naczelnik odsyła ją do domu myśląc, że jest pijana.

Rzepa popada w pijaństwo, żona daremnie próbuje załagodzić sytuację. W końcu idzie prosić o łaskę Zołzikiewicza, z którym spędza noc, chcąc go udobruchać. Rankiem wraca do domu i ze skruchą wyznaje wszystko mężowi. Ten zabija ją i podpala wszystkie zabudowania.

Okazuje się, że podpisany przez Rzepę dokument był nieważny, o czym pisarz wiedział. Od początku kłamał, by pozbyć się chłopa i zbliżyć do jego żony. Teraz dostał wszystko, czego chciał i dodatkowo uniknął kary.