Henryk Sienkiewicz „Quo vadis” - przemiana wewnętrzna Marka Winicjusza

Marek Winicjusz jest postacią, która przechodzi gruntowną metamorfozę i zmianę światopoglądową, spowodowane głównie przez miłość do kobiety, lecz również i inne czynniki.

Winicjusz jest początkowo typowym rzymskim patrycjuszem. Od dzieciństwa przyzwyczajony do dobrobytu, wręcz zbytku, traktuje świat jako swoją własność. Nawet żołnierski mundur nie potrafi ukrócić jego charakteru. Jest rozmiłowany w czczych przyjemnościach, spędza życie na zabawach i biesiadach, z łatwością zdobywając kobiety i z nie mniejszą łatwością pozbywając się ich. Jest również człowiekiem gwałtownym i porywczym, działającym pod wpływem impulsów raczej, aniżeli przemyśleń i planów.

Jego przemiana rozpoczyna się w momencie poznania chrześcijańskiej zakładniczki Ligii. Winicjusz początkowo traktuje ją jak każdą napotkaną kobietę, chcąc uczynić ją swoją kochanką i dać upust swym żądzom. Później przekonuje się jednak, że uczucia, jakie żywi do Ligii różnią się od wszystkich poprzednich przelotnych miłostek.

Metamorfoza Winicjusza przebiega stopniowo, przede wszystkim ze względu na siłę jego charakteru i dotychczasowych przyzwyczajeń. Po ucieczce Ligii starym zwyczajem wpada we wściekłość i wymyśla niezliczone tortury i metody zadania dziewczynie bólu. Jednak szczera miłość, która płonie w jego sercu, rozpoczyna proces przemian, który w końcu zaowocuje całkowitą odmianą światopoglądu Marka.

W poszukiwaniach Ligii Winicjusz trafia na tajne spotkanie wyznawców Chrystusa. Wydarzenie to bardzo mocno odbija się w jego psychice, ponieważ mężczyzna zdaje sobie sprawę z tego, że chrześcijanie nie boją się swego Boga, lecz z całego serca go kochają. Nauka apostoła Piotra była sprzeczna z jego przyzwyczajeniami i wierzeniami, lecz przejęcie wiary Ligii było dla niego jedyną drogą do pozyskania jej miłości i ręki. Dalsze wypadki (pobyt w domu ukochanej) jeszcze mocniej utwierdzają Marka w przekonaniu o dobroci chrześcijan, którym przecież wyrządził tyle krzywd. Momentem przełomowym jest uczta, podczas której Winicjusz dostrzega całą potęgę zepsucia moralnego swoich współplemieńców. Nie chce mieć z nimi nic wspólnego, udaje się do Piotra i od niego uczy się chrześcijaństwa. Po pożarze Rzymu przyjmuje chrzest i całkowicie zmienia swoje życie, wybierając ścieżkę trudną (chrzecijanie byli przecież prześladowani), lecz właściwą.