Stanisław Wyspiański „Wesele” - opracowanie dramatu

„Wesele” to jeden z najwspanialszych dramatów symbolicznych, w którym autor przedstawia obraz polskiego społeczeństwa i jego problemy.

W utworze ukazany został ślub oraz wesele artysty Lucjana Rydla oraz chłopki, Jadwigi Mikołajczykówny. Uroczystość odbyła się w Bronowicach, a jednym z gości był właśnie Stanisław Wyspiański. W dramacie dostrzegalne są elementy realistyczne, prawdziwe (niektóre wydarzenia oraz postaci), a także fikcyjne, wykreowane przez dramaturga. Na zabawie weselnej spotkali się zarówno przedstawiciele inteligencji, czyli goście Rydla, jak i chłopi – miejscowa ludność. Wyspiański wykorzystał to niecodzienne spotkanie, aby nakreślić obraz społeczeństwa polskiego. Dzięki swojej wyobraźni stworzył wspaniałą historię.

W dramacie pojawiają się rozmaite postaci, są to bohaterowie fikcyjni, którzy jednak symbolizują ważne zjawiska, problemy i momenty z historii Polski. Gościom weselnym ukazują się różne zjawy, takie jak: widmo (symbol miłości romantycznej), Stańczyk (symbol mądrości, rozwagi), rycerz (odwaga i patriotyzm), hetman (zdrada narodowa), upiór (powstanie, rebelia) czy też chochoł (symbol zniewolenia, bierności). Goście widzą te postaci, rozmawiają z nimi, wyciągają wnioski dotyczące swojego kraju. Wśród zjaw pojawiają się przecież te godne naśladowania, ale też kompromitujące naszą ojczyznę. Wesele okazuje się doskonałą okazją do refleksji nas sytuacją Polski. Była ona wówczas zniewolona, nie mieliśmy właściwie swojego kraju. Wyspiański pokazuje postaci, które symbolizują narodowe mity. Poeta uważa, że Polacy powinni uczyć się na błędach i dążyć do naprawy sytuacji.

Szansy na odzyskanie niepodległości upatruje w inteligencji. Ma ona więcej możliwości i środków, aby przedsięwziąć odpowiednie działania. Niestety, jak pokazuje historia oraz zachowanie gości na weselu, inteligencja nie jest gotowa to pełnienia roli narodowego przewodnika. Inteligenci nie do końca rozumieją słowa zjaw, nie wiedzą, co mogliby uczynić. Natomiast społeczeństwo chłopskie jest niezwykle odważne i gotowe do walki, ale potrzebuje przewodnika. Zatem zarówno jednym, jak i drugim brakuje elementu, który pozwoliłby uzyskać pełnię i gotowość do działania.

Finałowa scena (taniec zniewolenia przy śpiewie chochoła) symbolizuje narodowy marazm, brak gotowości do podjęcia walki o odzyskanie niepodległości.

Wyspiański w swoim dramacie obalił narodowe mity, ukazał całą prawdę o polskim społeczeństwie, ale zdaje się, iż pośrednio wyraził też nadzieję na lepszą przyszłość.