Leon Kruczkowski - „Niemcy” jako dramat właściwy

Dramat właściwy to gatunek, który pojawił się w literaturze w czasach nowożytnych. Nazwa ta odnosiła się do poważnych utworów teatralnych, które swoją fabułą w sposób bardziej złożony niż wcześniejsze dramaty budowały napięcie.

„Niemcy” to dramat właściwy. Składa się na niego poważna treść z konkretnym przesłaniem. Akcja rozgrywa się w okupowanych krajach: Polsce, Norwegii, Francji i Niemczech. Dramat ma typową dla tego gatunku budowę. W akcie pierwszym zarysowuje się cała akcja. Składa się on z trzech odsłon. Pierwsza dotyczy egzekucji niewinnego żydowskiego dziecka. Dokonuje jej Hoppe, pełniący służbę w Polsce. Druga odsłona dotyczy rozmowy Willego z panią Soerensen. Dokonuje on straszliwej transakcji, okłamując kobietę, że jej syn nie został zabity. Odsłona trzecia przedstawia egzekucję partyzantów francuskich, na którą patrzy Ruth.

W akcie drugim akcja się rozwija. Jest tu pokazany dramat rodzinny, w który wmieszana jest postać spoza familii. Akt trzeci to finał akcji. Zauważamy tu rozterki moralne bohaterów i szlachetną postawę młodej Ruth, chroniącej Petersa. Dramat kończy zabranie Ruth przez policję oraz rozmowa Petersa z Walterem Sonnenbruchem.

Autor przedstawił trzy typy osobowości w dramacie, w odniesieniu do ich stosunku wobec faszyzmu. Willi i jego matka Berta byli największymi fanatykami faszyzmu. Oddani mu byli bez reszty i uważali, że należy gładzić wszystkich, którzy mu nie sprzyjają. Hoppe i Liesel również byli zwolennikami faszyzmu. W odróżnieniu od Willego i Berty, oni po prostu zostali nauczeni faszyzmu, zmuszeni przez życie do jego wyznawania. Zwłaszcza Hoppe przejawiał odruchy współczucia. Joachim Peters i Ruth to jedyni w dramacie przeciwnicy faszyzmu. Nie popierają działań faszystowskich i czynnie im zapobiegają. Peters przez to został zatrzymany w obozie koncentracyjnym, z którego uciekł, a Ruth sprzeciwiła się rodzinie, która chciała wydać Petersa policji.

Dramat „Niemcy” to niewątpliwie dramat właściwy. Porusza on problem ludzkiej moralności i odpowiedzialności za innych. To utwór poruszający, z głębszym sensem, którego nie sposób zwyczajnie przeczytać.