Aleksander Fredro „Śluby panieńskie” - charakterystyka Anieli

Aniela, jedna z głównych bohaterek komedii Aleksandra Fredry pt.: „Śluby panieńskie”, jest uosobieniem wszelkich zalet kobiety: jest piękna, delikatna, dobra i marzy o wielkiej miłości. Imię dziewczyny nie jest przypadkowe - Aniela znaczy „anielska” i takie właśnie usposobienie ma bohaterka komedii Fredry.

Wychowana na wsi Aniela, od małego uczyła się i przestrzegała zasad dobrego wychowania, szacunku dla tradycji i starych obyczajów. W wolnym czasie haftuje, wyszywa, śpiewa oraz czyta dużo książek, szczególnie romansów, które kształtują jej pragnienia doznania wielkich i pełnych pasji uczuć. Aniela pod czujnym okiem matki, wyrosła na dobrą kobietę i potencjalną przykładną żonę. Zamiar pani Dobrójskiej, by wydać dziewczynę za Gustawa, ta akceptuje z pokorą. Odrzuca jednak pierwsze oświadczyny Gucia, widząc, że ten robi to z obowiązku, a nie miłości. Nie ma zamiaru oddać swojej ręki mężczyźnie, który jej nie szanuje i wbrew jakimkolwiek zasadom dobrego zachowania - zasypia w jej towarzystwie.

Aniela wraz z Klarą, pod wpływem lektury książki o wadach mężczyzn, składa wraz z nią śluby, przysięgając, że nigdy nie wyjdzie za mąż i nie odda serca mężczyźnie, choć zaraz obie dziewczyny wyliczają liczne „wyjątki” mężczyzn, których mogą kochać:
„Aniela- oprócz mego stryja.
Klara- I mego ojca.
Aniela- I stryjecznych braci
Klara- I pana Jana
Aniela- I pana Karola
Klara- I Józia
Aniela- Kazia, Stasia…”.

Kiedy Klara głęboko wierzy w słuszność ślubów panieńskich, Aniela w głębi duszy marzy o wielkim uczuciu: „Ach gdyby można miłości dać wiarę, byłożby szczęście większe na tym świecie?”. Łagodna Aniela, zdominowana przez energiczną i pewną siebie kuzynkę, składa śluby panieńskie bez przekonania, bo tak chce Klara. Podczas dyskusji z Guciem na temat tego, czy warto kochać, Aniela uświadamia sobie, że nie jest możliwe nienawidzić wszystkich mężczyzn: „Nienawidzić (..) kto nam czule rękę ściska, jak mamę kocham, nie potrafi żadna”.

Aniela jest wrażliwa i empatyczna. Strofuje Klarę, gdy ta dokucza Albinowi. Współczuje też zakochanemu mężczyźnie. Uważa, że nie godzi się kpić z uczuć innej osoby i mimo swojej „nienawiści” do mężczyzn, nie potrafi przejść obojętnie koło cierpiącego Albina. Sama zresztą, wrażliwa, często się wzrusza.

Bohaterka została określona  przez Tadeusza Boya-Żeleńskiego jako „polskie cielątko”. Wychowywana z daleka od miasta, spraw politycznych i społecznych nie znała prawdziwego życia. Była poukładana, spokojna i nie miała swojego zdania. Łatwowierna i pokorna pozwalała sobą kierować matce i Klarze. Jednak dowiadując się o wielkiej intrydze Gustawa, zaaranżowanej po to, by zdobyć jej serce, uświadamia sobie, że kocha tego mężczyznę. Dopiero wówczas przyjmuje jego kolejne oświadczyny. Jest osobą uczuciową i potrafi prawdziwie kochać, dlatego nie dotrzymuje złożonej wspólnie z Klarą przysięgi.