Gałczyński „Zaczarowana dorożka” - interpretacja i analiza wiersza

„Zaczarowana dorożka” to wiersz Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego opublikowany w 1948 roku w tomie poezji o tym samym tytule. Przez poprzednie dwa lata autor przebywał w Krakowie i, jak głosi wieść, często jeździł krakowskimi dorożkami. Szczególnie upodobał sobie pojazd numer 13, którego fiakier mówił wierszem. Utalentowany dorożkarz obwoził Gałczyńskiego po nocnym Krakowie recytując poezję. Poeta był tak tym oczarowany, że uwiecznił go w swoim wierszu.

„Zaczarowana dorożka” opowiada najpierw o poszukiwaniach zaczarowanej dorożki, a potem – o podróży po nocnym Krakowie. Podmiot liryczny może być utożsamiony z autorem wiersza, dzieli się z czytelnikami wrażeniami z wycieczki. Jak wiadomo, w nocy wszystko wygląda inaczej niż w dzień, stąd może opinia o „zaczarowanej dorożce”. Widać, że autor przebywał w Krakowie, bo wymienia faktyczne nazwy: w Krakowie rzeczywiście jest ulica Wenecja, na Rynku znajdują się Sukiennice. Łatwo wyobrazić sobie trasę, jaką pokonał jadąc z Wenecji na Rynek.

Wiersz jest baśniowym, nierealnym opisem tej podróży. Nocne jest wszystko: wygląd ulic, sklepowe szyldy, afisz teatralny, okno zakładu fryzjerskiego, nocny tramwaj. Zauroczony atmosferą autor wyobraża sobie nawet historię miłosną, której elementem mogłaby być zaczarowana dorożka – o niewiernym marynarzu i jego ukochanej, którzy biorą ślub w starej kaplicy, a zawozi ich tam właśnie tytułowy dorożkarz.

„Allegro contabile
Grzywa mu się i ogon bielą,
wiatr dmucha w grzywę i w biały welon.

Do ślubu w dryndzie jedzie dziewczyna,
a przy dziewczynie siedzi marynarz”.

Wiersz zbudowany jest z kilkunastu zwrotek różnej długości, rymy prawie nie występują, jeśli już, to są to rymy żeńskie, nieparzyste. Utwór ma określony rytm dzięki powtórzeniom trzech wersów: „Zaczarowana dorożka; Zaczarowany dorożkarz; Zaczarowany koń”.