Maria Dąbrowska - biografia, życiorys

Maria Dąbrowska urodziła się 6 października 1889 roku, w miejscowości położonej nieopodal Kalisza – Russowie. Rodzina pisarki należała do zubożałej szlachty. Ojciec Józef był zarządcą w okolicznych majątkach ziemskich. Matka, Ludomira z Gałczyńskich, przed założeniem rodziny pracowała jako guwernantka na pensjach w Warszawie. Później, jako matka piątki dzieci, zajmowała się głównie prowadzeniem domu.

Jako że matka Dąbrowskiej posiadała pewną wiedzę, Maria we wczesnych latach swego życia kształciła się pod jej kierunkiem. Kolejnym etapem jej edukacji była pensja w Kaliszu, u Heleny Semadeniowej. Do roku 1905 pisarka uczęszczała na lekcje do gimnazjum rosyjskiego. Wtedy to uczniowie przyłączyli się do strajkujących robotników. Skutkiem owego aktu solidarności z warstwą wyzyskiwaną, było przerwanie nauki w szkole. Nie oznaczało to, że Maria porzuciła edukację. Wręcz przeciwnie – kontynuowała zdobywanie wiedzy na pensji Pauliny Hawelke. W roku 1907 podjęła studia w Lozannie, gdzie zgłębiała wiedzę głównie na temat przyrody. W czasie wakacji, które spędziła w Russowie, chodziła po okolicy i rozmawiała z ludźmi. W ten sposób zgromadziła wiele ludowych pieśni i przyśpiewek, a także poczyniła obserwacje na temat żyjących w okolicy jej rodzinnego domu ludzi. Ciekawość świata, kultury i drugiego człowieka znalazła odzwierciedlenie w późniejszych utworach Dąbrowskiej.

Pisarka wyjechała do Brukseli w roku 1908, aby tam studiować filozofię i nauki społeczne. Zainteresowanie sprawami społeczeństwa towarzyszyć jej będzie przez całe życie. Dąbrowska udzielała się w różnych organizacjach, np. w Stowarzyszeniu Polskim im. Joachima Lelewela czy w Filarecji. Pisarka zadebiutowała na łamach prasy w roku 1910. Wtedy to ukazywały się jej artykułu o życiu Polaków na emigracji w Belgii. Debiut literacki datuje się na rok 1912, gdy wydano nowelę jej autorstwa zatytułowaną „We Francji ziemi cudzej”. Dwa lata później Dąbrowska opublikowała „Janka”.

W roku 1911 Maria poślubiła Mariana Dąbrowskiego, działacza PPS. Udzielała się literacko pisząc artykuły do takich gazet jak np.: „Tygodnik Powszechny”, „Prawda”, „Gazeta Robotnicza” czy „Przedświt”. Angażowała się również w działania ruchów kobiecych, zwłaszcza po powrocie z Francji. Młode małżeństwo, ze względu na swe zajęcia, musiało się na jakiś czas rozstać. Maria bardzo tęskniła za mężem, dlatego postanowiła wyjechać do Anglii. Podróż umożliwiło jej stypendium ufundowane przez Towarzystwo Kooperatystów. Jednakże kiedy wybuchła I wojna światowa, pisarka postanowiła powrócić do Polski, aby zająć się matką. Z Kalisza przeniosła się do stolicy, a dalej do Częstochowy. Po zakończeniu wojny Maria parała się wieloma zajęciami. Zatrudniona była m.in. w Ministerstwie Rolnictwa, Głównym Urzędzie Ziemiańskim, Ministerstwie Reform Rolnych, a więc wszędzie tam, gdzie jej wiedza mogła być pomocna przy tworzeniu i budowaniu powojennego świata, nowej rzeczywistości, w której Polska i Polacy się znaleźli. Dąbrowska nie przestała pisać mimo wielu zajęć. W roku 1918 ukazał się zbór opowiadań zatytułowany „Dzieje ojczyzny”. Kilka lat później autorka wydała kolejny zbiór – „Uśmiech dzieciństwa”.

W latach 1932-1934 w odcinkach ukazywały się „Noce i dnie”. Nie tylko literatura piękna była przedmiotem jej twórczości. Dąbrowska pisała również na tematy społeczne, np. „Rozdroże – studium na temat zagadnień wiejskich” (1937), a także prace historyczno-literackie, m.in. „Szkice o Conradzie” (1959).

Czas po zakończeniu II wojny światowej był dla pisarki bardzo ciężki. Przetrwała dzięki pomocy przyjaciół, którzy fikcyjnie zatrudnili ją w gazecie „Społem”. Za „pracę” Dąbrowska pobierała wynagrodzenie. O przeżyciach z tego trudnego czasu (oraz okresu wojny) traktuje utwór pt.: „Gwiazda zaranna” wydany w roku 1955.

Maria Dąbrowska zmarła 19 maja 1965 roku w Warszawie.